Ofiara walki z wiatrakami ciągle w grze - omówienie sytuacji finansowej i rynkowej GK BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. za III kw. 2017 roku kalendarzowego Analiza sprawozdania finansowegoPodstawowym faktem rzutującym na sytuację Banku Ochrony Środowiska SA (dalej BOŚ) jest realizacja przez bank programu naprawczego, którego wprowadzenie zostało wymuszone przez KNF. Oczywistym plusem programu naprawczego jest fakt, że BOŚ nie płaci podatku bankowego, ale z kolei podlega sporym ograniczeniom ze strony KNF i swoje działania musi skoncentrować na poprawie wskaźników bezpieczeństwa.

kliknij, aby powiększyćDepozyty spadły o 8,9% od początku roku. Bank z uwagi na program naprawczy nie koncentruje się na zwiększaniu wolumenów biznesowych, a na optymalizacji posiadanego już portfela pod względem dochodowości i generowanych kosztów.
Wskaźnik kredytów do depozytów od kilku kwartałów jest na bezpiecznym poziomie 81-82%, co powoduje, że BOŚ nie jest zmuszony do kosztownej walki o nowe depozyty.
Wolumen kredytów również spadł o 8,9%, co wiąże się z faktem, że bank nie odnawiał na bieżąco spłacanego portfela, ale również jest związane z układem kursów walutowych. Około 15% kredytów to kredyty mieszkaniowe w CHF i EUR, więc spadek kursów tych walut w tym roku zaowocował wyraźnym obniżeniem wolumenów po przeliczeniu na PLN.

kliknij, aby powiększyćSpadek wolumenów depozytów i kredytów sam w sobie nie jest pozytywnym zjawiskiem, bo oznacza kurczenie się biznesu banku. Jeśli jednak spojrzymy na rachunek wyników, to widać, że BOŚ bardzo mocno zwiększył dochody odsetkowe. W ciągu 3 kwartałów 2017 roku wzrosły one o 68 mln zł (w porównaniu do 3 pierwszych kwartałów 2016), co było głównym powodem poprawy wyniku na poziomie brutto z 3 do 85 mln zł. Na poprawę wyniku odsetkowego w połowie złożyło się obniżenie oprocentowania dla klientów, które skutkowało obniżeniem wolumenu depozytów ulokowanych przez klientów. Skoro jednak łączna kwota dochodów odsetkowych wzrosła - było warto wykonać taki ruch. Drugim elementem który spowodował wzrosty wyniku odsetkowego była zmiana struktury finansowania (wykup wysoko oprocentowanych obligacji).
Bank prowadzi działa restrukturyzacyjne, co spowodowało spadek kosztów o 5 mln zł w tym roku. Zatrudnienie na koniec 3 kwartału spadło o 8% w porównaniu do początku roku. Obniżka kosztów nie jest bardzo duża, ale w 2017 BOŚ poniósł wyższe koszty jednorazowe z tytułu składek na BFG (wpływ na koszty +10,4 mln zł w 2017). Istotny w ocenie działalności banków wskaźnik kosztów do dochodów spadł w ostatnich 2 kwartałach do poziomu 61%. Oczywiście jest to zdecydowanie więcej niż dla liderów rynkowych, ale jest to wyraźnie lepszy wynik niż średnio 75% w 2016 i 88% w 2015.
Wynik prowizyjny w 2017 wzrósł o symboliczne 1,2%, do 81,4 mln zł w 3 pierwszych kwartałach 2017 z 80,4 mln rok wcześniej. Wynik działalności maklerskiej (czyli dobrze znany inwestorom DM BOŚ SA) wyraźnie wzrósł o 6,4 mln zł, co pokryło spadek prowizji z działalności bankowej.

kliknij, aby powiększyćPatrząc w szerszej perspektywie na rachunek wyników banku widać, że bank powoli wychodzi na prostą po słabych wynikach w latach 2014-2016, zakończonych spektakularnymi odpisami w 4 kwartale 2016. Ich główną częścią były ogromne odpisy na kredyty związane z farmami elektrowni wiatrowych, którym ENERGA wypowiedziała podpisane wcześniej umowy. W wynikach banku widać poprawę po stronie przychodów (przede wszystkim dochody odsetkowe), jak też pozytywne efekty obniżki kosztów, mimo niekorzystnych zdarzeń jednorazowych.

kliknij, aby powiększyćMarża odsetkowa wyraźnie rośnie, co nie jest zaskoczeniem w kontekście wcześniejszych obserwacji (spadek wolumenów przy jednoczesnym wzroście dochodów odsetkowych). Widać wyraźny wzrost kosztów ryzyka odsetkowego, co jest związane z wspomnianymi wyżej odpisami na kredyty na farmy wiatrowe w wysokości 91 mln zł w 4 kwartale 2016. Poziom odpisów związanych z pozostałą działalnością kredytową jest dość niewielki - BOŚ ma spory portfel bezpiecznych kredytów hipotecznych oraz kredytów związanych z ochroną środowiska, które często są obiektem dodatkowego wsparcia ze strony instytucji publicznych.
PodsumowanieBOŚ osiągnął w ciągu 3 kwartałów tego roku wyraźnie lepsze wyniki niż rok wcześniej. Wynika to z bezpośrednich działań banku, który wyszedł w 2017 roku ponad kreskę. Efekty działań restrukturyzacyjnych w kolejnych kwartałach powinny być nawet bardziej widoczne, bo w 2017 wyniki banku były pod wyraźnym negatywnym wpływem zdarzeń jednorazowych. Pozytywnym dla rachunku wyników banku elementem programu naprawczego jest zawieszenie pobierania podatku bankowego. Jeśli jednak bank poprawi wskaźniki, wówczas będzie musiał zacząć ponosić tą daninę.
W tej chwili głównym ryzykiem jest kwestia kredytów na farmy wiatrowe. Portfel BOŚ to 2,2 mld zł, z czego kredyty na rzecz firm, którym Energa Obrót "anulowała" umowy na zakup zielonych certyfikatów to około 250 mln zł. Problemy sektora energii odnawialnej mogą skutkować dalszymi odpisami związanymi z tą ekspozycją kredytową, która jest duża i wynika wprost z misji ekologicznej banku. Na razie poczynione odpisy to kwota ponad 100 mln zł, ale w odniesieniu do całego portfela jest to cały czas niewiele.
Problemem, który zszedł na dalszy plan jest portfel kredytów mieszkaniowych w CHF. Portfel BOŚ-ia to 1,1 mld zł (ok. 9% portfela kredytów) - niewiele z około 140 mld zł, jakie są globalnym problemem całej polskiej branży bankowej. Gdyby jednak w tym obszarze doszło do rozstrzygnięć niekorzystnych dla branży bankowej, BOŚ również na tym ucierpi. Prawdopodobieństwo takiego scenariusza jest w tej chwili oceniane jako niewielkie, choć oczywiście temat jest motywowany politycznie i może jeszcze powrócić na agendę.
Warto również zwrócić uwagę na niekorzystne dla banków zdarzenia jednorazowe związane ze składkami na BFG. Od upadku SK Banku w 2015 kolejne składki na BFG stały się stałym gościem w rachunkach wyników banków (składki na upadłości kolejnych SKOK-ów, składki związane z kredytami w CHF). Trudno powiedzieć kiedy to się skończy - SKOK-i cały czas są zamykane, sprawa CHF również nie została sfinalizowana, a do tego kilka banków prowadzi programy naprawcze. Eskalacja któregoś problemów któregoś z nich mogą odbić się kolejną "jednorazową" zrzutką. Dodatkowo KNF w praktyce zamknął bankom możliwość finansowania się emisją obligacji kierowanych do klientów detalicznych, co może spowodować problemy kapitałowe części banków (ten problem BOŚ-a akurat bezpośrednio nie dotyczy).
>> Porównanie na tle sektora bankowegoAktualne kapitalizacja BOŚ wynosi około 560 mln zł, a wskaźnik cena/wartość księgowa to jedynie 0,3. Zysk za 3 kwartały tego roku to 57 mln zł, a wynik samego 3 kwartału to 13,5 mln zł. Jeśli bank wypracuje w 2017 roku 70 mln zł zysku (a są na to spore szanse, jeśli nie stanie się nic niespodziewanego) to wskaźnik cena/zysk będzie wynosił około 8, co jest całkiem atrakcyjną wartością. Trzeba jednak pamiętać o podatku bankowym. Na podstawie bilansu BOŚ na koniec 3 kwartału 2017 można jego wielkość oszacować na około 55 mln zł w ujęciu rocznym, co pochłonęłoby zdecydowaną większość zysku.
Pokazuje to, że bank musi jeszcze mocno poprawić wyniki, bo wskaźniki rentowności działania są cały czas bardzo słabe (np. ROE na poziomie 3-4%, bez uwzględniania odpisów na farmy wiatrowe). Oczywiście do momentu zakończenia programu naprawczego nie ma co nawet myśleć o wypłacie dywidendy przez BOŚ.
W dłuższej perspektywie notowania banku będą zależeć od sukcesów w poprawianiu rentowności. W krótkiej bank może być narażony na negatywne niespodzianki związane z odpisami kredytowymi.
>> Wyceny, wskaźniki oraz inne informacje dotyczące spółki - tutaj >> Więcej analiz najnowszych raportów finansowych - tutajPowyższa treść przez 120 dni była zarezerwowana tylko dla osób posiadających abonament.