Artykuł na ten temat znajdziesz
tutaj. (po angielsku)
Od siebie dodam, że generalnie chodzi o to, że UCITSy są zgodne z MIFID (cokolwiek to znaczy, o czym poniżej).
Wersja cyniczna:
Geneza sprawy jest taka, że europejskie ETFy nie dawały rady w porównaniu do amerykańskich i były drogie. Kapitał oczywiście płynął do US, więc się finansowa brać zebrała, polobbowała i tęgie polityczne głowy uchwaliły, że ludzie w Europie są tępi i nie mogą inwestować w to, co chcą, tylko w to, co lobbowało. Zgodnie z zasadą, że nie to kółko dostaje olej, które potrzebuje, tylko to, które skrzypi.
Teraz jest tak, że możemy sobie kupić w Stanach na giełdzie na przykład udziały w spółkach partnerskich (A to jest dopiero zabawa! ETF przy tym to pikuś.), ale nie możemy kupić tamtejszego etf'a, bo jesteśmy formalnie rzekomo za głupi, żeby to ogarnąć. Ale jak ten etf spełni parę formalnych wymogów, m.in. zrobi sobie KIDa (Key Information Document), który jest formalną paplaniną, przez którą w ogóle ciężko przebrnąć (jak to zdecydowana większość formalnych papierów), to już jesteśmy oświeceni, jest bezpiecznie i możemy sobie takiego etf'a kupić.
Dochodzi jeszcze brak harmonizacji na szczeblu krajowym, czyli różne kraje członkowskie uregulowały to w różny sposób. I tak w niektórych krajach wystarczy, że jest KID w jakimś języku oficjalnym Unii, albo po angielsku i jest w danym kraju paszportowany (analogicznie, jak w przypadku np. licencji bankowych).
Nasz rząd jednak uważa nas za finansowych i językowych idiotów i tu musi być po polsku. Przynajmniej jakiś czas temu tak było, a nie śledzę na bieżąco. A że rynek nie jest jakoś szczególnie mocarny pod względem siły nabywczej, to sporej części emitentów zwyczajnie nie chce się tego robić specjalnie dla Polaków.
U niektórych brokerów będziesz widział oba fundusze, ale nie pozwolą Ci kupić tego bez ucits'a, a u niektórych po prostu tylko ten, który możesz kupić. Tak pewnie jest w XTB.
Możesz też zrezygnować ze statusu inwestora indywidualnego i stać się inwestorem profesjonalnym, ale:
- Raz, że tracisz wtedy ochronę prawną. I to nie tylko w stosunku do tego ucits, ale też swojego brokera. Gdyby się np. wyglebił, albo coś tam pomajstrował z Twoimi pieniędzmi.
- A dwa - u poważnych brokerów musisz dysponować aktywami rzędu > 1 mln USD. Inaczej Ci odmówią.