Czat: Bartłomiej Krupa - prezes zarządu Votum SA (27.11.2024)

Bartłomiej Krupa: W segmencie "pozostałe" umiejscowione są procesy biznesowe stanowiące wsparcie dla usług wyodrębnionych w kluczowych segmentach, w tym procesy administracyjne, informatyczne, marketingowe oraz nowe obszary działalności, których zakres nie uzasadnia wyodrębnienia ich na tym etapie do niezależnego segmentu. W związku z tym, z założenia w tym obszarze nie ma możliwości wygenerowania takiego rodzaju marż, jak w działalności segmentu bankowego czy odszkodowawczego, gdyż jest to swego rodzaju centrum usług wspólnych połączone z działem badawczo – rozwojowym.

Bartłomiej Krupa: W ostatnich latach spółka konsekwentnie realizuje politykę dywidendową, zakładającą przeznaczenie na dywidendę do 100 proc. wyniku jednostkowego, jednakże nie więcej niż 50 proc. wyniku skonsolidowanego. Takie też założenia przyjęliśmy w kolejnej odsłonie tej polityki na lata 2025-2026. Poza wypłatą z bieżących zysków jest również naszą intencją rozliczenie blisko 17 milionów złotych kapitału rezerwowego w formie wypłaty dywidendy. W roku 2024 powróciliśmy do wcześniejszej praktyki wypłaty zaliczkowej dywidendy i wyraźnie rosnące przepływy pieniężne dają perspektywę kontynuację tej praktyki w kolejnych latach. To czyni nas jedną z nielicznych spółek wypłacającą dywidendę w trzech transzach w roku.

Bartłomiej Krupa: W ostatnich miesiącach obserwujemy nowe trendy w obszarze finalizowania spraw frankowych. Nastąpił zauważalny wzrost liczby wyroków I instancji, które uprawomocniają się na skutek braku apelacji ze strony banków. Dotyczy to już nie tylko banków o mniejszym zaangażowaniu w portfelu frankowym, ale również rynkowych liderów. Spodziewamy się, że na skutek korzystnych rozstrzygnięć TSUE dotyczących naliczenia odsetek ustawowych, ta tendencja ulegnie znacznemu pogłębieniu. Podobnie sprawa ma się z ofertami ugód. Właściwie wszystkie okoliczności prawne zostały już przesądzone na korzyść frankowiczów. To czyni ich pozycję negocjacyjną wyjątkowo silną. Kropką nad „i” będzie rozstrzygnięcie TSUE w temacie przedawnienia roszczenia banku o rozliczenie kapitału. Mamy w portfelu około 4 tysiące spraw, w których naszym klientom może przysługiwać taki zarzut, a banki „przespały” czas na jego przerwanie. Jesteśmy otwarci na sensowne propozycje.

Bartłomiej Krupa: W 2024 roku na skutek rosnącej liczby obsługiwanych procesów pozostawaliśmy pod silną presją kosztową, co nie pozostało bez wpływu na nasze wyniki. Dzięki wdrożonym procesom automatyzacji, w szczególności w związku z oddaniem do użytku aplikacji „Moja sprawa” istotnie poprawiliśmy efektywność. Oczywiście przełoży się to na strukturę kosztów w przyszłym roku na poziomie wartości ośmiocyfrowej, jednakże zagadnienie ma charakter bardziej skomplikowany. Z jednej strony spodziewamy się zakończenia liczby postępowań w roku 2025, co będzie skutkowało dalszą redukcją kosztów, z drugiej zaś zatrudniamy najlepszych ekspertów na rynku i w naturalny sposób ich uposażenia będą rosły.

Bartłomiej Krupa: Zgodnie z przyjętymi prognozami na 2025 r., spodziewamy się utrzymania wolumenu sprzedaży na poziomie 600-700 umów frankowych miesięcznie. Biorąc pod uwagę ostatnie raporty kwartalne niektórych banków, które zmieniły sposób prezentacji portfela kredytów frankowych i aktualnie podają precyzyjną liczbę kredytów, w których klienci nie podjęli jeszcze żadnej aktywności, tzn. nie skierowali sprawy do sądu lub nie zawarli ugody, na rynku nadal pozostaje co najmniej 300 tys. takich spraw, zarówno zobowiązań czynnych, jak i spłaconych. III kwartał 2024 pozostawał kolejnym okresem, w którym pozyskiwaliśmy więcej nowych kontraktów w segmencie kredytów frankowych, niż kończyliśmy prawomocnie wyrokiem sądu I oraz II instancji. W 2025 r. spodziewamy się rosnącej liczby wyroków prawomocnych w Sądach Apelacyjnych, jak również zwiększenia wolumenu spraw, w których banki będą odstępowały od składania kosztowych dla nich apelacji.

Bartłomiej Krupa: Mamy pełne podstawy, aby zakładać, że w przyszłym roku zakończymy przepływem pieniężnym wyraźnie większą liczbę spraw, niż w tym roku. W części, w której będą to sprawy z wyrokiem II instancji lub z zawartą ugodą po wyroku I instancji, ze względu na nasz model finansowy będzie to obojętne dla wyniku, gdyż przychody z tych spraw zostały już oszacowane w dacie wydania wyroku I instancji (oczywiście będzie miało to pozytywny wpływ na przepływy finansowe). Biorąc jednak pod uwagę, że w roku 2024 skierujemy do sądów rekordową liczbę około 13 tysięcy nowych pozwów, jeśli zmaterializują się zapowiedzi Ministra Sprawiedliwości, dotyczące programu „Sprawne Sądy”, w roku 2025 możemy spodziewać się rekordowej liczby wyroków I instancji, które oszacujemy do przychodów. Łącząc to z przeprowadzonymi procesami automatyzacji, odpowiedź nasuwa się sama.

Bartłomiej Krupa: Spółka aktywnie zarządza posiadanymi przez siebie środkami, w tym udzielając pożyczek, które w okresie trzech kwartałów 2024 r., wygenerowały przychody finansowe na poziomie 0,5 mln zł. Stan środków Grupy Kapitałowej Votum pozwala na inwestycje w rozwój nowych podmiotów w grupie kapitałowej oraz czynną realizację polityki dywidendowej.

Bartłomiej Krupa: Przy rosnącej liczbie wyroków I instancji, mamy perspektywę odnotowania wyższych przychodów, choć jednocześnie mamy dynamiczną politykę cenową, odpowiadającą na bieżące potrzeby klientów. Tym samym są odcinki, na których możemy spodziewać się wyższych przychodów w 2025 roku i takie, w których cele krótkoterminowe będą podporządkowane gromadzeniu znacznej liczby spraw na podobnej, jak dotychczas marży przy niższej opłacie wstępnej. Nie komentuje kursu akcji spółki, gdyż ocena w tym obszarze należy do uczestników rynku kapitałowego, a rolą zarządu jest dbałość o realizację długo i krótkoterminowych celów spółki z gotowością do poddania się tej ocenie.

Bartłomiej Krupa: Szczegółowość publikowanych przez nas danych nierzadko skłania analityków do budowania dość zero-jedynkowych modeli, które nie oddają w niektórych obszarach poziomu skomplikowania naszego modelu biznesowego. Dla przykładu można wskazać, że wśród wyroków I instancji, zasądzenie wg średniego kursu NBP jest formalnie zwycięstwem, lecz traktujemy je jako przegraną. Z kolei w wyrokach II instancji pojawiają się rozstrzygnięcie o charakterze niemerytorycznym, to jest przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia. Odnosząc się do zagadnienia precyzyjnie, na koniec 2023 roku w obsłudze mieliśmy 45 964 sprawy, zaś na koniec kwartału 48 407. Odnotowujemy rzeczywiście rosnący udział spraw I instancji, które się uprawomocniają a także wynegocjowanych przez nas ofert ugód na poziomie, który akceptują nasi klienci.

Bartłomiej Krupa: Tak, pożyczka udzielona podmiotowi dominującemu jest oprocentowana na wyższym poziomie niż kredyty, które zaciągnęły spółki z grupy kapitałowej. Dzięki temu pożyczka generuje wyższe przychody w porównaniu do kosztów związanych z obsługą kredytów zaciąganych przez spółki.

Bartłomiej Krupa: Zauważalny wzrost gotówki wygenerowanej na działalności operacyjnej jest wynikiem zwiększonej realizacji wyroków prawomocnych, zarówno w I jak i w II instancji oraz przepływami związanymi z rozliczeniem spraw zakończonych w drodze ugody.

Bartłomiej Krupa: Aplikacja „Moja sprawa” jest odpowiedzią na preferencje naszych klientów, którzy korzystają z komunikacji ze spółkami z grupy kapitałowej na urządzeniach mobilnych. Dążąc do powiększania naszych przewag konkurencyjnych stworzyliśmy interaktywne narzędzie, poprzez które nasi klienci 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, mogą nie tylko śledzić postępy w swojej sprawie, ale również dodawać dokumenty, kontaktować się z opiekunem sprawy, weryfikować terminy posiedzeń czy mieć dostęp do materiałów wideo stanowiących odpowiedź na najczęściej zadawane pytania. Na razie aplikacja jest dostępna dla klientów segmentu bankowego i platformy android, ale w najbliższych dniach zostanie uruchomiona dla platformy iOS, a w dalszej kolejności dla innych usług Grupy Kapitałowej Votum.

Bartłomiej Krupa: Na tę chwile, sklep Google Play wskazuje wartość „1 tys.+”, jednakże widzimy, że w praktyce liczba ta przyrasta o kilkadziesiąt do kilkuset dziennie i spodziewamy się, że do końca roku olbrzymia większość z ponad 40 tysięcy użytkowników platformy internetowej, przeniesie się na aplikację mobilną. Umożliwi to nam lepszą komunikację z klientami, w tym również w obszarze poleceń nowych klientów.

Bartłomiej Krupa: Na początku 2023 roku wykonaliśmy bezprecedensową akcję poprawy warunków dla naszych klientów, co skutkowało - obok kontynuacji spraw kredytobiorców Getin Noble Bank SA - wielomilionowymi odpisami. Obecnie, mając największy udział w rynku spraw frankowych, mamy jednocześnie bardzo konkurencyjną ofertę, tak dla klientów nowych, jak i tych, których sprawy trwają kilka lat.

Bartłomiej Krupa: Celem Grupy Kapitałowej Votum niezmiennie pozostaje wzmacnianie naszej pozycji rynkowej w segmencie dochodzenia roszczeń z tytułu wadliwych umów kredytów indeksowanych i dominowanych do walut obcych. Potwierdzeniem realizacji tego dążenia są statystyki nowych pozwów prezentowane przez banki w III kwartale 2024 r. W przypadku kredytodawców z największym portfelem spraw frankowych, udział kancelarii z GK Votum wyniósł odpowiednio: 57,67 proc. w PKO BP, 44,51 proc. w mBanku i 44,08 proc. w Grupie Santander. W zakresie strategii pozyskiwania nowych klientów, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, przechodzimy do istotnie bardziej agresywnej polityki cenowej przy jednoczesnym zachowaniu marży. W tym celu poszerzyliśmy zakres naszej oferty o warianty z niższą opłatą wstępną i odpowiednio wyższym success fee. Ponadto, cyklicznie poszerzamy zakres naszych gwarancji umownych dla klientów, a także "uwalniamy" kolejne rekomendacje dla spraw, których dotychczas nie przyjmowaliśmy do prowadzenia, np. ze względu na zbyt niską kwotę kredytu.

Bartłomiej Krupa: Wyroki TSUE zawsze wzbudzają duże zainteresowanie wśród konsumentów, jak również mediów, które chętnie nagłaśniają każdą taką sprawę. Rozgłos medialny sprawia, że o możliwości działania dowiaduje się kolejna grupa kredytobiorców, która nie podjęła jeszcze żadnych działań bądź mieli pewne wątpliwości w zakresie dochodzenia roszczeń od banków. Historycznie było to dobrze widoczne po sprawie Państwa Dziubak w 2019 r., jak również ubiegłorocznych wyrokach Trybunału oraz opinii Rzecznika Generalnego TSUE. Z pewnością przed nami jeszcze kilka orzeczeń TSUE w sprawach frankowych, w tym te najistotniejsze dotyczące zarzutu przedawnienia roszczeń banku oraz możliwości pozywania przez banki konsumentów przed zakończeniem postępowania z powództwa kredytobiorcy. Zarzut przedawnienia jest istotnym argumentem obronnym konsumentów w sporach zainicjowanych przez banki. Wskazane rozstrzygnięcie z pewnością będzie mocno oddziaływać na świadomość kredytobiorców. W naszej ocenie, duże poruszenie wśród kredytobiorców wywołają orzeczenia Trybunału w zakresie dotyczących kredytów konsumenckich i sankcji kredytu darmowego. Niewątpliwie będą one miały przełożenie na ujednolicenie linii orzeczniczej sądów krajowych, a także poprzez rozgłos medialny będą oddziaływać na świadomość konsumentów. W naszej ocenie pierwsze takie rozstrzygnięcie może zostać wydane w pierwszym kwartale nadchodzącego roku.

Bartłomiej Krupa: Stale monitorujemy trendy dotyczące nie tylko roszczeń konsumenckich, ale również innych zagadnień, które korespondują z naszą strategią oferowania konsumentom innowacyjnych usług w oparciu o efekt skali i głębokiej specjalizacji. Przykładem może być choćby inicjacja projektu dotyczącego dochodzenia roszczeń ze szkód górniczych. Widzimy dużo przestrzeni dla rozwoju naszych kancelarii z grupy kapitałowej, dzięki wykorzystaniu nowoczesnych kanałów komunikacji social mediów. Trendy te są bardzo dynamiczne i często interes przedsiębiorstwa wymaga, aby na wczesnym etapie powstrzymać się od szerokiej komunikacji.

Bartłomiej Krupa: Na strukturę przychodów segmentu bankowego składają się: opłaty wstępne, opłaty za posiedzenia sądowe, success fee oraz koszty zastępstwa procesowego. Po raz kolejny zatem, przestrzegamy przed upraszczaniem zagadnienia, które mogłoby skutkować błędnymi kalkulacjami. Roszczenia z tytułu spraw bankowych nominalnie uwzględniają obok roszczenia o zapłatę, roszczenie o ustalenie a jednocześnie wynagrodzenie jest naliczane nie od kwoty roszczeń a od wartości udzielonego kredytu. I na tym poziomie mamy jednak również rozróżnienie, gdyż od 2023 roku, uwzględniliśmy w kontraktach odsetek z tytułu zwłoki. Jednocześnie wskazana kwota to przychody przed włączeniami konsolidacyjnymi. Dla rozjaśnienia obrazu warto jednak przytoczyć daną, która wskazuje na to, że dla oszacowanych obecnie przychodów średni przychód na jedną sprawę wynosi ponad 25 tys. zł success fee oraz KZP łącznie.

Bartłomiej Krupa: Prawdopodobieństwo naszego sukcesu w zakresie SKD można ocenić jako istotnie wyższe, niż prawdopodobieństwo sukcesu w sprawach frankowych, kiedy prowadziliśmy ich podobną liczbę w 2017 roku. Od tego czasu, wpływ orzecznictwa TSUE na praktykę sądów krajowych, stał się wyraźnie silniejszy, a TSUE w tym przedmiocie wypowiedział się już po naszej myśli w sprawie czeskiej, słowackiej i bułgarskiej. Aktualnie sądy polskie skierowały do Trybunału trzy sprawy, w których zadane zostały pytania prejudycjalne odnoszące się do tego zagadnienia i spodziewamy się stanowisk już w pierwszej połowie 2025 roku. Na ten moment znamy już przychylny dla konsumentów Istotny Pogląd Rzecznika Finansowego, który został przedstawiony w pierwszych kilkudziesięciu prowadzonych postępowaniach sądowych. Paniczny ton lobbingu Prezesa ZBP również przypomina mi, stanowisko prezentowane przez jego poprzednika w sprawach frankowych i tylko potwierdza zasadność naszych działań w imieniu konsumentów.

Bartłomiej Krupa: W obecnych warunkach coraz trudniej wątpić, że akronim VUCA najlepiej oddaje otaczającą nas rzeczywistość. Cykl życia oferowanych przez nas usług potrafi być istotnie dłuższy niż wynikałoby z powszechnych ocen, czego przykładem może być stałe zapotrzebowanie na usługi z segmentu odszkodowawczego, pomimo malejącej liczby wypadków drogowych. Mimo wyraźnego przyspieszenia, którego spodziewam się w sprawach frankowych, doświadczenie uczy, że penetracja grup klienckich potrafi zająć długie lata i w mojej ocenie, deklaracje zarządzających bankami, że „zamkną ten problem” w roku 2025 są co najmniej ambitne. Spodziewam się, że w roku 2026 możemy liczyć na kumulację przychodów ze spraw frankowych i SKD, a w kolejnych latach coraz większe znaczenie z przychodów SKD. Nie silę się na dalej idące przewidywania.

Bartłomiej Krupa: Zapewne chodziło o bank PKO BP, który w przypadku portfela naszych spraw z tytułu sankcji kredytu darmowego pozostaje zdecydowanym liderem. Na koniec 30.09.2024 r. prowadziliśmy 1104 sprawy przeciwko temu bankowi. Dla porównania, na kolejnych miejscach plasują się: Alior Bank – 816, Santander Bank Polska – 497 i Bank Millennium – 358. Wracając do samego PKO BP, to wciąż pozostaje największym bankiem w Polsce, co wprost przekłada się na wartość i liczebność udzielanych kredytów i pożyczek. Wśród nich znajdują się również liczne umowy kredytów konsumenckich zawierające wadliwe zapisy, obarczone SKD.

Bartłomiej Krupa: 25 tysięcy złotych to jedynie część przychodu ujęta w szacunku, która nie obejmuje initial fee oraz opłat za posiedzenia sądowe księgowanych w bieżących okresach. Przyjmując, że zagadnienie jest bardziej wymagające w opisie niż pozwala na to formuła czatu, pozostaje wskazać, że jeżeli właściwie rozumiem pytanie spośród przeszło 48 tysięcy spraw szacunek został naliczony do tych ponad 15 tysięcy spośród nich, a kolejne ponad 30 tysięcy będzie skutkowało szacunkiem w okresach kolejnych.