Odstrzelona głowa z ramion
(Failed Head & Shoulders)
Każdy rozpoczynający przygodę z formacjami (patterns) na wykresach prędzej, czy później (raczej prędzej) poznaję formację Head & Shoulders. Kiedy ktoś już precyzyjnie nauczy się rozpoznawać ową formację zaczyna czuć się członkiem elitarnego grona wtajemniczonych graczy giełdowych. No bo o banalnym trójkącie to każdy słyszał i jego nazwa wcale nie brzmi jakoś egzotycznie (pomijam na razie fakt, że ów banalny trójkąt jest o wiele skuteczniejszą formacją) - a kto pokaże H&S na wykresie? No kto? Tylko zawodowcy…
Tak więc po precyzyjnym namierzeniu H&S początkujący gracz giełdowy czuje się panem świata. Niestety w tym samym czasie często panami kasy owego gracza czują się gracze instytucjonalni, bowiem jednym ze skuteczniejszych sposobów trejdowania jest gra na nieudany H&S. Nie dość, że to doskonała formacja kontynuacji trendu (taki nieudany H&S), to jeszcze mrowie drobnych graczy obstawiło H&S i pięknie będą wylatywać na stop-loss’ach albo kiedy cena przekroczy szczyt ‘prawego ramienia’ (to Ci bardziej ostrożni, którzy postawili stopa bliżej punktu wejścia, czyli przecięcia tak zwanego ‘neck line’), albo kiedy cena przekroczy szczyt ‘głowy’ (to Ci obdarzeni większą ufnością w stosunku do siły formacji H&S). Tych, którzy nie wystawili stopa pomijam, bo ciężko wyczaić na jakim poziomie powyżej ‘głowy’ wariaci wymiękną.
No dobra. Jak więc można zaatakować taki nieudany H&S. Zacznijmy od ilustracji, bowiem nic tak nie rozjaśnia sytuacji jak konkretny wykres.
kliknij, aby powiększyćCóż widać? A jakże. Głowa i ramiona jak z podręcznika albo ze szkolenia za kupę kasy. ‘Już za chwilę będę miał kasiory jak lodu’ – natrętna myśl nie daje spokoju znawcy formacji. Mając taką formację przed oczami znawca jest nawet w stanie zaakceptować przykry fakt, iż będzie musiał poczekać chwilę na przeksięgowanie owej kasiory z kont leszczy na jego konto. Jak w banku ma równowartość wysokości formacji, a może nawet więcej. Leszczem nie jest – da zyskom rosnąć… Jak by nie było – jest w pytę!
Rzeczywistość (w tym wypadku łaskawa dla amatorów H&S, bowiem cena nie przekroczyła ‘neck line’, więc nie powinni byli oni short’ować owej formacji) okazała się inna. Mamy bowiem dalej taki obrazek:
kliknij, aby powiększyćPo lewej mamy formację z poprzedniej ilustracji. Jak widać guzik wyszło z H&S. Ale właśnie na ten guzik czekaliśmy. Sorry, za sformułowanie z guzikiem, ale nie moja wina, że to taki związek frazeologiczny… Do rzeczy jednak - kiedy cena przekracza szczyt prawego ramienia to dla agresywniejszych graczy jest sygnałem do otwarcia pozycji longowej (ci, którzy potrzebują więcej potwierdzeń wchodzą, kiedy cena przekracza poziom wyznaczony przez szczyt głowy – nie jest to dobre rozwiązanie, bowiem wchodzimy na poziomie bardziej oddalonym od stopa, ale jak kto woli…). Dla mnie przekroczenie poziomu ‘głowy’ jest potwierdzeniem, że wszystko idzie zgodnie z planem. Jak widzicie czterokontraktowa pozycja longowa (niebieska strzałka z cyfra 4) została otworzona kiedy cena przekroczyła RS (prawe ramię). Początkowy stoploss wystawiony jest poniżej ostatniego swingu (żółty napis SL1). Dalej następuje przekroczenie poziomu ‘głowy’, swing i jedziemy dalej. Po swingu do zyskownej pozycji dodane są dwa kolejne kontrakty (tam gdzie cyferka 6 – łączna wielkości pozycji), zaś stop podniesiony zostaje do poziomu SL2. Następnie mamy mały swing, który obliguje do przesunięcia stopa wyżej – SL3. Kolejny swing i kolejne przesunięcie stopa – tym razem na poziom SL4. Przy czym ważna sprawa – po tym swingu cena nie była w stanie osiągnąć kolejnego wyższego szczytu (HH- higher high). Zresztą – ile można zasuwać po nieudanym H&S? – trzy swing’i to i tak fajowo. Kiedy już ewidentnie widać było, że nowego szczytu nie będzie to nie czekałem, aż uruchomi się stop z poziomu SL4 tylko zamknąłem pozycję (kiedy trend/cena nie robi tego czego oczekujemy to najlepszą rzeczą jest zamknięcie pozycji – czekanie na uruchomienie stopa to marnotrawstwo pieniędzy, które można na przykład ciężko przebalować).
Na powyższym obrazku mamy jeszcze dwa trejdy. Czerwoną strzałką oznaczony jest lekko stratny short, którego otwarcie uwarunkowane było ładnym podwójnym szczytem przy HOD. Niestety cena minimalnie minęła poziom profit target i po swingu pozycja zamknęła się na BE. Potem jest kolejny short. Tym razem M pattern przy HOD. Jeden z moich ulubionych pattern’ów. Poziom profitu wyznacza wysokość formacji. Czyli według reguł profit powinien być na poziomie 200% wysokości formacji. Zamknąłem jednak trejd trochę wcześniej – na poziomie poprzedniego wsparcia – nie chciałem powtórzyć sytuacji z poprzedniego trejdu, kiedy to cena minimalnie minęła się z profit’em.
Żeby ugruntować nową wiedzę jeszcze jedna sytuacja. Z kolejnego dnia. Obrazek poglądowy:
kliknij, aby powiększyćCo mamy? Oczywiście H&S przy HOD. Tym razem cena przekracza ‘neck line’ – NL. Tak więc miłośnicy H&S otwierają krótką pozycję i zacierają ręce. Niestety za bardzo ich nie zatrą bowiem dalej sprawy idą w takim kierunku:
kliknij, aby powiększyćMając powyższe akapity w pamięci myślę, że nie trzeba nikomu tłumaczyć dlaczego ok.12:20 otworzona została długa pozycja (niebieska strzałka). Pozycja zamknięta została tuż po 14:00 (tam gdzie zero). Na powyższym obrazku jest jeszcze jeden trejd – niebieska strzałka ok. 14:15. I teraz pytanie do czujnych i spostrzegawczych czytelników – jak myślicie co było powodem otwarcia tej pozycji? Przyjrzyjcie się wykresowi, tak od 13 do 14…
Przy tym ostatnim trejdzie warto jeszcze zwrócić uwagę jak pięknie rynek pokierował stop loss’ami – kolejne żółte linie. Nie będę nikogo czarował – rzadko zdarza się taka komfortowa sytuacja, żeby rynek jak za rękę prowadził do maksymalnych profitów. Ale się zdarza – jak na załączonym obrazku. Szukającym dziury w cały, albo po prostu logicznie myślącym trejderom spieszę też z odpowiedzią na pytanie „dlaczego nie zamknąłem tej pozycji ok. 15:35 kiedy cena nie była w stanie zrobić nowego szczytu (HH)?”. Pionową linią zaznaczona jest godzina 1600, czyli koniec regularnej sesji – wiedziałem, że tego dnia to już ostatni trejd na NQ. I filozofia była prosta – jak rynek okazuje siłę pod koniec sesji to albo zamykam trejd na przestawianym stop lossie, albo o 15:59 – co będzie pierwsze.
Podsumowując muszę zaznaczyć, że nie jest moim celem twierdzenie, iż pattern H&S nie działa. Niekiedy działa i to pięknie. Warto nadmienić, iż zdecydowanie lepiej spisuje się na wykresach dziennych, niż intraday’owych. Ale załączone obrazki pokazują, że:
! Po pierwsze, nie ma formacji, które zawsze działają – dlatego też ZAWSZE miej wystawione zlecenie stop loss. Jeżeli grasz na klasyczny pattern H&S to poziom stop loss powinien znajdować się na wysokości ‘prawego ramienia’.
! Po drugie, często formacja odstrzelonej głowy z ramion całkiem dobrze spisuje się jako trigger do wejścia w kierunku trendu
! Po trzecie – mając w pamięci pierwsze, jeżeli grasz na nieudany H&S też musisz mieć ZAWSZE wystawione zlecenie stop loss.
Mam nadzieję, że komuś może przydadzą się powyższe informacje, bo każdy trejder powinien się rozwijać i zwiększać arsenał swoich rozwiązań.
MarginCall