Kiedy dno bessy?

Scenariusz czysto teoretyczny. Dowód: działania FED.

Stany mają nadal wysokie ceny akcji. Tadek, jeśli wieszczysz im stagnację, to zjadą jeszcze z indeksami (a my się podczepimy, bo raźniej się jedzie w grupie).

Na blogu W.Białka jest parę ciekawych wykresów pokazujących drogość/taniość akcji amerykańskich.
Nie przegapcie zlinkowanego przez Hecera wykresu ilorazu SP500/PKB. Pozostałe ciekawe wykresy są bezpośrednio we wpisach Wojtka.

Rzeczywiście amerykańskie akcje nadal nie należą do najtańszych. Jednak pomimo tego mają szansę na długoterminowe soczyste odbicie, a dalsze ich losy są nieznane. Prawdopodobnie ich realne ceny potem spadną, ale nominalne mogą wręcz wzrosnąć z powodu rodzącej się inflacji. Ale W.Białek wyjaśnia to lepiej ode mnie. Warto zajrzeć.

zgodnie z teorią Martina J. Pringa, o formoawniu w cyklu koniunkturalnym dołków i szczytów następują one w kolejności: Obligacje, Akcje, Złoto. Dlaczego?
Silna gospodarka sprzyja wzrostom cen akcji, zwiększaniu się inflacji, zmniejszającej się atrakcyjności obligacji (uznawanych za słabe zabezpieczenie przed rosnącą inflacją), a recesja inwestycjom w bezpieczniejsze papiery- obligacje i złoto, a ucieczki od akcji.
Wzrost gospodarczy i pojawiający się równolegle impuls inflacyjny- sprzyjają wzrostom cena akcji trwającym, aż do czasu coraz słabszych perspektyw gospodarczych. W momencie przegrzania się gospodarki to w złocie inwestorzy szukają zabezpieczenia przed coraz wyższą inflacją- czas i zasięg formowania szczytu na rynku złota uzależniłbym od siły presji inflacyjnej. W tym momencie wszystkie trzy rynki (akcji,obligacji i złota) zniżkują, do czasu kiedy obniżki stóp procentowych doprowadzają do wzrostu cen obligacji, a takie obniżki są charakterystyczne dla okresów kiedy gospodarka znajduje się jeszcze w recesji (tak jak teraz). Opóźnienie obniżki stóp procentowych przekłada się na opóźnienie reakcji gospodarki, a przez to rynku akcji i ukształtowania się dołka później niż na rynku obligacji, w ostatniej fazie do wzrostów dołącza złoto- z powodu pojawiającej się coraz większej inflacji.


stooq.pl/q/?s=xauusd&d=200... - wykres pokzaujacy w20, zloto i rentownosc obligacji 10-letnich, aczkolwiek na tym wykresie nie do konca dokladnie widac ruchy na obligacjach takze zamiezsczam linki do innego wykresu:
http://stooq.pl/q/?s=apbx10 - szkoda tylko ze taki krotki horyzont czasowy przedstawia ten wykres, jakby ktos mial ze starszymi danymi bedę wdzięczny za jego zamieszczenie

Analizując powyższe wykresy w oparciu o teorię Pringa to obligację osiągnęły szczyt cenowy na początku 2006 roku, akcję w połowie 2007, a złoto na początku 2008. Pozostaje pytanie czy złoto już zanotowało szczyt czy przebije maksima. Ostatnio czytałem jakąś prognozę o uncji złota za 2000USD pod koniec 2009 roku, także liczę, że szczyt już jest za nami (przypominają mi się w takich sytuacjach prognozy ropy po 200-250USD za baryłkę w pierwszej połowie 2008 roku). Po ostatnich obniżkach stóp procentowych i odbiciu od dna cen obligacji, należałoby się spodziewać ukształtowania się dna na rynku akcji- które de facto według mnie już było :) tłumaczyłem dlaczego pare tygodni temu (apropo cyklu PKB)

Na koniec, jeżeli przyjąć, że okres od szczytu obligacji do szczytu akcji będzie równy odległości dołków to przyjmując dołek na rynku obligacji we wrześniu 2008 roku (cieżko czytać daty z tych wykresów na stooq:) ), to dołek na rynku akcji powinien być pod koniec 2009 roku i powinniśmy się spodzeiwać poprawy w gospodarce na przełomie 2 i 3Q w 2010- to tylko taka zabawa czasem :) myślę że za parę miesięcy będziemy w stanie powiedzieć który ze scenariuszy się sprawdził

Utrzymuje koniec bessy w gospodarce w 3Q 2009

Ciekawe co zrobią Amerykanie i zwykli inwestorzy-goje gdy w końcu do nich dotrze, że bilion dolarów nie trafi do gospodarki, tylko niemal wyłącznie do banków na urealnienie fikcyjnych, nadmuchanych bilansów starozakonnych bankierów... Murzyni, Latynosi i tłuste Hamburgery (w skrócie NINJA - no income, no job, no assets) nabrały sobie kredytów, pejsy zgarnęły prowizje i odsetki, NINJAs przestali płacić a pejsy zamiast zapłacić za ryzykowne operacje dostaną świeżą gotówkę na pokrycie 100% strat prosto od uczciwego, amerykańskiego podatnika i jeszcze sobie premie wypłacą za świetne wyniki sprzedażowe (bo w końcu wyrobili normę ilości udzielonych kredytów). To się nazywa sprawiedliwość społeczna.

Ja się bardzo poważnie zastanawiam nad wzięciem kredytu mieszkaniowego w bolcach. Straty raczej trudno sobie wyobrazic a w przypadku ew. załamania dolara można miec majątek za bezcen.... Problem pojawiłby się tylko w przypadku gdyby FED poszedł po rozum do głowy i podniósł stopy procentowe do wysokiego poziomu jak w końcu lat osiemdziesiątych - wtedy sięgnęły kilkunastu procent. To trochę futurologia, ale kredyt z takim procentem nie byłby za ciekawy...

Ja się tez skłaniam ku opcji numer dwa z paru powodów, ale możliwa jest jeszcze opcja nr. 3, czyli ostry kryzys walutowy w USA. W dolara wcale nie trzeba się "wstrzeliwac" - na pewno jest przewartościowany, bilans handlowy i potrzeby pożyczkowe stanów najlepiej o tym świadczą. To że rynki finansowe nadal uznają USA za wypłacalne to tymczasowy sentyment, ale fundamentów za obecnym poziomem bolca za dużych nie ma. Jak dolar był po 2,50 czy 2 złote to można było myślec że to nie ten moment, ale teraz?


Argumenty za powolną obsuwą dolara i rynków akcji w Stanach:

- relatywnie wysokie poziomy w stosunku do innych państw, szczególnie rynków dalekowschodnich. Giełda japońska jest na poziomie z 1981 roku, większośc innych jest na poziomach z końca lat osiemdziesiątych. Amerykanie cofnęli się tylko do roku 1997go (cytuję dane za Marcem Faberem, youtube Twoim przyjacielem). Większośc rynków spadła o 60, nawet 70%. Indeksy amerykańskie tylko o połowę. Mają o wiele większą przestrzeń do spadków. Poziomy wskaźników analizy fundamentalnej przedsiębiorstw z amerykańskich giełd też są o wiele wyższe niż gdzie indziej ( słyszałem że przeciętne C/WK nadal jest mocno powyżej 1, porównajmy to sobie chociażby z WIG)

- obecny wysoki kurs dolara jest realnie przewartościowany, patrząc przede wszystkim na bilans handlowy USA. Obecna zwyżka jest sztuczna, spowodowana wycofywaniem się kapitałów amerykańskich z aktywów posiadanych na całym świecie. Jak ta podaż się skończy, dolar wróci do swoich poziomów.

- druk pieniądza przez FED w coraz więszych ilościach i w coraz bardziej bezczelny sposób. Przypomniec by należało że taki dodruk pieniądza jak ostatnio poprzez wykupienie obligacji rządowych jest w wielu państwach Europy zakazany, m.in. w Polsce. Z zasady niezależny bank centralny nie może a przynajmniej nie powinien bezpośrednio pożyczac pieniędzy rządowi bo w prostej drodze oznacza to inflację i spadek kursu waluty.

- pompowanie pieniędzy w sektor bankowy który jest na chwilę obecną jedną wielką czarną dziurą. Pomijając już kwestie etyczne i problem prostego okradania podatników - to jest koszmarne marnotrawstwo środków i niszczenie gospodarczej efektywności własnego przemysłu. Miliardy dolarów zamiast na edukację, infrastrukturę albo po prostu dobrobyt ciężko pracujących obywateli idą na ratowanie bankrutów. Cytując Jima Rogersa - to zabieranie pieniędzy ludziom kompetentnym, oddanie ich niekompetentnym ze słowami "no to teraz konkurujcie z kompetentnymi". Czy te miliardy wezmą się z inflacyjnego dodruku czy z zacięgniętego długu, finalnie obciążą produktywne sektory na rzecz spekulacyjnej piramidy finansowej nie tworzącej żadnej większej wartości dodanej. Na dłuższą metę to podkopuje konkurencyjnośc amerykańskiej gospodarki i opóźni wyjście z kryzysu.

- Poziom długu w relacji do PKB w Stanach rośnie zastraszająco i na pewno zacznie się odbijac na szybkości wzrostu. Kraje powyżej 60% długu/PKB rozwijają się zazwyczaj wolniej od tych, które są obciążone mniejszym długiem.



Jest jeszcze opcja numer 3. Przypuścmy że USA nadal prowadzą politykę osłabiania dolara i zaczynają regularny dodruk. Chiny i Japonia dochodzą do wniosku, że utrzymywanie rezerw w USD przestaje im się już kompletnie opłacac, a w międzyczasie przestawiły swoje gospodarki na wzajemną wymianę, z dużo mniejszym udziałem Ameryki. Arabowie przechodzą na rozliczanie ropy w euro. Rosjanie swoje surowce rónież denominują w Euro. Pół świata przestaje kupowac ameerykański dług i walutę i wtedy możemy zobaczyc dolara na dnie. Nie zdziwiłbym bym się gdyby w ciagu 5-10 lat taki scenariusz się wydarzył a bolec spadł np. do kursu 1:1 za złotego.

Bessę diabli wzięli (666), ale złote czasy wcale nie nadchodzą. Dużo wody w Potomacku upłynie zanim SP500 wyjdzie ponad 1576pkt. Najpierw nieco wzrostów żeby opuścić głupawe poziomy indeksów (mam na myśli Wawę, bo u Janków poziomy fundamentalnie akceptowalne) ale potem STAGNACJA lub leniwa hossa.

i drukuje i zadłuża STANOWCZO PONAD MIARĘ
wysoka inflacja i kosztowna obsługa długu zagoszczą u Janków na dłużej
dlatego przyszłoroczne ożywienie będzie słabe i w ogóle wszystko będą mieli słabe przez parę lat
ale bessę już prawdopodobnie skończyli (przynajmniej nominalną)

a u nas będzie duuużo lepiej, ale bez ekstazy bo Janki fatalne, Europa nie wiadomo czy lepsza
będziemy rosnąć i w gospodarce i na giełdzie ale na nowe szczyty wszechczasów poczekamy dłuuuugo

A papierem się najesz? Tak samo nie. Złoto można zawsze opylic i zawsze ktoś Ci mniejszą czy większą kwotę za nie zapłaci. Chocby przez świat przetoczyła się atomowa hekatomba, jakąś wartośc zachowa. Na pewno będzie więcej warte od papieru.


Zresztą nie mówimy tylko o złocie ale wszystkich dobrach rzeczowych, surowcach rolnych również - a nimi jak najbardziej można się najeśc. Jak wieszczy Jim Rogers "now the farmers will be those who own lamborghinis". Wypada kupic jakieś małe latyfundium w Brazylii (jak wyżej wspomniany JR) albo np. na Ukrainie czy w Rumunii z bliższych nam terenów. Tyle że to ciężki kawałek chleba nawet przy zatrudnieniu jakichś chłoporobotników ;). I trzeba się na tym znac. Jednak przedsiębiorstwa o podobnym profilu mają szansę wystrzelic. Ciekawym przykładem może byc np. Astarta. Sieją i zbierają na Ukrainie a sprzedają chyba trochę szerzej.