Ewolucja gracza giełdowego

Witam serdecznie.

Przyszedł czas na moją własną kronikę. Główne przyczyny, dla których zdecydowałem się zaprowadzić dziennik to:
1. Zapis powodów wejścia/wyjścia z pozycji - brakuje mi dyscypliny, żeby prowadzić to na papierze. Ufam, że zobowiązanie się przed forumowiczami pomoże mi rozwiązać ten problem:)
2. Aspekty edukacyjne. Liczę na komentarze bardziej doświadczonych kolegów i pytania tych mniej doświadczonych, które prowadzą do autorefleksji na podejmowanymi decyzjami.

Przygodę z giełdą zacząłem w 2008 r. zakładając niewielki rachunek o wartości 2.5 tyś pln.
Nie była to wielka kwota, ale szybko mnie nauczyła co to są koszty transakcji i jak wpływają na zyskowność ( a raczej jej brak). Zanim założyłem rachunek popełniłem przygotowanie merytoryczne i wbiłem sobie do głowy, że:
1. Stopów się używa !
2. Wielkość pozycji dobiera się do wielkości kapitału !

Punkt pierwszy pozwolił mi uniknąć przez te wszystkie lata większych strat a punkt drugi spowodował, że koszt prowizji bywał rzędu 3-4% kiedy stop był w odległości >10 % od ceny wejścia - co dało do myślenia.

Moją podstawową bolączką przez te wszystkie lata był przede wszystkim brak planu, brak pomysłu na sposób gry - nie mówiąc już o tym, żeby był dopasowany do mojego charakteru. Widocznie czytałem nie te książki co trzeba. Miotałem się po rynku testując najróżniejsze pomysły ( przecięcia średnich, oscylatory, wybicia z kanału, różne ramy czasowe itp.). Efekt był taki, że z miesiąca na miesiąc albo stałem w miejscu albo byłem (dzięki wbitym do głowy zasadom) na delikatnym, nie krzywdzącym minusie.
Jakieś dwa lata temu dorwałem w swoje łapki Amibrokera - pomyślałem: EUREKA!! Skanowałem, testowałem, kodowałem, filtrowałem, optymalizowałem, eksplorowałem, cudowałem i co tam jeszcze można ...ować. Niestety dalej nic.

Drugim najgorszym wrogiem okazał się brak systematyczności - i to niestety na dzień dzisiejszy największy z moich demonów. Czasami jest to faktyczny brak czasu lub zmęczenie a czasami zwykłe lenistwo ( lub kac:) ) Przepuściłem przez to mnóstwo wspaniałym transakcji - patrz ostatnio Pilab. Niestety - giełda to nie zajęcie okazjonalne, na zabicie czasu. Tylko trzymając się żelaznej dyscypliny będę w stanie ocenić na koniec okresu, czy dana strategia się sprawdza, czy nie.

Prawdziwym przełomem w mojej edukacji i sposobie gry okazała się lektura pewnej bardzo popularnej kroniki prowadzonej na tym forum. Po przetrawieniu całego wątku, wszystko stało się jakieś takie proste i klarowne. Moja dotychczasowa wiedza jakoś się nagle uporządkowała. Rzekłbym....oświecenie !

Zacząłem stosować podpatrzony pomysł, który zakłada grę z trendem korzystając z wybić lokalnych oporów. Od zawsze ciągnęło mnie w stronę Darvasa, czy Żółwii, więc pewnie dla tego tak mi ta strategia podpasowała. Zabrałem się też za lekturę Nissona - co było kolejnym krokiem do przodu ( w końcu pojąłem co to dystrybucja i akumulacja waloru, jak ważna jest obserwacja obrotów, co mówią popytowe/podażowe cienie świeczek). Jednym słowem - zacząłem wyciągać wnioski z tego co widzę na wykresie i próbowałem to interpretować zamiast bez sensu wgapiać się w różnej maści wskaźniki, których i tak do końca nie rozumiem.

Decyzje o transakcjach zacząłem podejmować w sposób świadomy - przeważnie były stratne, ale przynajmniej wiedziałem dla czego i co mógłbym następnym razem zrobić lepiej. Po dwóch miesiącach dalszego dokształcania zaczęło to jakoś wyglądać, więc zamierzam kontynuować rozwój w tym właśnie kierunku.

To żem się rozpisał :) to tyle tytułem wtępniaka. Do meritum.

Pomysł na grę opisałem powyżej. Selekcję przeprowadzam w interwale tygodniowym - decyzję o kupnie na świeczkach dziennych.

Poniżej obszary, które wymagają ode mnie dalszego rozwoju / przemyślenia / dopracowania / dokształcenia/ nauki:

1. Prowadzenie pozycji
W myśl teorii Dowa staram się przesuwać stopy pod ostatni lokalny dołek poprzedzający wybicie poprzedniego szczytu ( lub jakieś istotne wsparcie). Jeszcze nie wyczułem, czy robić to na interwale dziennym, czy tygodniowym. Myślę, że dobry przykład to Orlen. Wszedłem 02/12/2014 po 46,65 zajmując 1/2 pozycji. Dobrałem do pełnej 16/01/2015 po 49.16.
Nie mam zielonego pojęcia ani pomysłu jak w przypadku tak idącego trendu postawić logicznego stopa. Żadnych wyraźnych punktów.

2.Piramidowanie pozycji.
Kiedy, jak dużo ? Ponownie przykład Orlenu - na dzień dzisiejszy planuję dobrać dopiero po przebiciu max. szczytu, czyli 62 z groszami. Za ile? Jak dopasować wielkość "dobrania", żeby ewentualna cofka nie zjadła wcześniejszych zysków.....do wyedukowania.

3.Punkt wejścia / wielkość pozycji.
Obecnie na wybiciu zajmuję 0,5 planowanej pozycji. Dopracowuję / testuję, czy drugie 0,5 brać na korekcie, czy dopiero po szczytu poprzedzającego korektę. Na obecną chwilę zaobserwowałem jakość wybicia od wcześniejszych obrotów na walorze. Jeżeli obroty wyraźnie rosną na kilku sesjach (tygodniach) przed wybiciem warto pomyśleć o zajęciu całej pozycji od razu. Jeżeli natomiast obroty aż do wybicia są mizerne - jak wcześniej - to może być zwiastun pułapki i wtedy warto pomyśleć o kupnie 1/2 pozycji.

4.Systematyka i żelazna dyscyplina.
Komentarz raczej zbędny.

Ok - to na tyle, jeżeli chodzi o rachunek sumienia:)

Stan początkowy portfela: 10.000,0 pln
Stan na dzisiaj: 10 444.53

Skład portfela:
Alumetal: 23,5%
Bytom: 14,9%
Krec:5,72%
Livechat:4,52%
PKN: 15,91%
Gotówka: 35%

Obserwowane spółki następnym razem.
Pzdr.,

Coś mi system w tej kronice przypomina i spółki dziwnie znajome ;). 4,4% na obecnym rynku wygląda nieźle (to chyba z dość krótkiego okresu ?)



Wejście klasowe, dobierałbym już na zakończeniu korekty lokalnej z 17 ew 18.12 (16.12 miałeś korektę do dawnego oporu - z lekkim przebiciem na 45,17 - standard). Dobranie 16.01 też błędem nie było (choć tu można już było myśleć o pierwszym piramidowaniu). Na PKN z racji przynależności do W20 raczej dałbym SL kierując się wykresem dziennym - bo przecież PKN nie zrobi 900% w kwartał ;) - obecnie gdzieś pod 51 można spokojnie dać. Spodziewam się korekty do 53 (PKN dotarł do oporów na 55) - po niej znów można sobie SLa ponieść.



Piramidowanie na nowym high sprawdza się gdy wychodzi kurs z konsoli (do prześledzenia Neuca np) - gdy kurs jest w trendzie i nie robi konsolidacji lepiej szukać lokalnych korekt (powroty do oporów i test jako wsparcie). Główny powód takiej strategii to niższa średnia zakupu = większy zysk i bezpieczeństwo.

Co do składu portfela jeszcze - często sam piramidując pozycje kieruję się składem portfela - tak by nie "przeciążyć" którejś spółki w nim.

Good luck :)

Twoja historia bardzo przypomina mi moją… co do systematyczności i lenistwa (kac:)), jak i inspirującej kroniki na tym forum;) oraz nagłemu przebudzeniu po jej kilkakrotnym przeczytaniu. Trzymam za Ciebie mocno kciuki, będę obserwował.

Tyle na czasu forum a o Stop limit np nie słyszał ?

Stop może być też mentalny - np w cenie zamknięcia. Stop jest granicą - po jej przekroczeniu powinno się pozbyć akcji - przestać liczyć na cud, "zaraz zawróci" i inne tego typu pomysły. Kwestia jego realizacji jest zależna od wielkości pozycji i płynności (pomijając zupełnie fakt że płynność w znacznej mierze warunkuje wielkość pozycji...).

Z tym doświadczeniem to bym nie przesadzał :)

Dzisiaj powiększyłem (do pełnej) pozycję na KREC. Pierwsze wejście nastąpiło po 9,10 drugie dzisiaj - zgodnie ze strzałkami. Z perspektywy czasu widać, że dobierać trzeba było w okolicach 15-19/01, ale obroty tak mizerne, że ciężko było wywnioskować, czy to korekta, czy...nie. Dobrym miejscem było też wybicie 28.01 ale tu się kłania wspomniane wcześniej lenistwo. Przespałem jednym słowem.

kliknij, aby powiększyć

Interesująco wygląda Wojas.
Wybicie poziomu 8,29 na sporych obrotach, krótki przystanek przy znacznie mniejszych obrotach, co może oznaczać brak chętnych do sprzedaży, rysująca się chorągiewka i wreszcie opór wszech czasów na 9,37.
Dobre wejście mogło być przy wybiciu na 8,27 oznaczonym czerwoną linią, ale...przespałem.

kliknij, aby powiększyć


Do listy obszarów do poprawy zapomniałem dodać jeszcze jednego:
4. Odpowiednie parametry zleceń.
Obecnie ustawiam zlecenia kupna z LimAkt - ale jak ustawić dobry limit, żeby się załapać, ale nie przepłacić to już jest zagadka.

Edit: coś zdjęcia z Amibrokera średnio chcą współpracować...albo nie umiem. Użyłem TinyPic.pl Nie mam już czasu - jutro pokombinuję.

Edycja już nie możliwa, więc poprawiam:
KREC

kliknij, aby powiększyć

WOJ

kliknij, aby powiększyć


Tu znowu powracamy do kwestii obrotów. Przy super płynnej spółce co byś nie wbił w Limit - i tak wejdzie przy tak małym zleceniu jak moje. Przy tak marnych obrotach jak na KREC zrealizowało mi dzisiaj zlecenie na samej górze po 10,29.

Co do Wojasa ustawiłem się dopiero po wybiciu 9,37.

Nadmierna skromność...
Choć z drugiej strony dystans do samego siebie i szacunek do rynku to cechy dobrego inwestora

Dobry tekst - zwłaszcza jego pełna opisowa wersja dobrze oddaje charakter poszczególnych etapów. Podsumowując ostatnie miesiące mojej działalności myślę, że jestem między 3 a 4 pkt :) Dojście do tego etapu zajęło mi jakieś 3-4 lata, może nawet 5. Nie wiem, czy to dużo czy mało. Z pewnością jest to uzależnione od czasu poświęconego na edukację i praktykę. Ja dużo poświęciłem na edukację, ale mało na praktykę i stąd ten efekt.

Nie wiem jak to jest ale Wojetek, Ja i Ty wybraliśmy podobne strategie inwestowania. Wykorzystując trendy średnio lub długoterminowe, a raczej rozpoznanie zalążka tego trendu na podstawie wybicia/przebicia oporu w interwale tygodniowym czasem nawet dziennym.

I tutaj są dwie rzeczy, które zauważyłem:

1. Technika pokazuje, że coś się w spółce zaczyna dziać pozytywnego pod względem fundamentalnym, to głównie dotyczy małych spółek, szczególnie tych z NC.
2. Technika podażą niejako za poprawiającymi się fundamentami spółki, to głównie dotyczy spółek średnich, dużych notowanych na głównym parkiecie.

Te dwa powyższe stwierdzenia pokazują niejako, że dyskusja na temat przewagi AT nad AF i na odwrót nigdy nie zostanie rozstrzygnięta.

Od jakiegoś czasu wydaje mi się, że jestem w punkcie 4 opisanym przez farnick'a. Jednak moja strategia pomimo, że jest podobno w założeniu to jest inna odnośnie wybieranych spółek, preferuję stwierdzenie 1 niż 2, Wy mam wrażenie na odwrót, ważne żeby wybrać to co komu najbardziej odpowiada :)

Napiszę też dlaczego wolę osobiście punkt pierwszy, w portfelu mam max 5-6 spółek o równym rozkładzie wag na początku. Wychodzę z założenia, że nigdy nie wiem która jest lepsza lub gorsza, nie wiem która zaskoczy faktycznie czy tylko było to fałszywe wybicie/przebicie oporu. Dlatego pozycje stratne ucinam w wysokości max 2% wartości całego portfela, a te zyskowne trzymam i zgodnie ze strategią żółwia dokupuje z pieniędzy pozycji stratnych. A spółki z NC bo mają zwyczajnie zdecydowanie większy potencjał wzrostu niż z głównego parkietu, a stracić 2% kapitału czy to na nc czy gpw to nie ma znaczenia.

Zaletą takiego podejścia jest prostota i funkcjonalność. Ja mniej więcej robię podobnie, choć nawiązując do tytułu wątku, moja ewolucja jako gracza nadal trwa;)Poza tym portfel dzielę na dwie części -pierwsza, czyli fundamentalno średnioterminowa i spekulacyjna. W tym pierwszym są obligacje korporacyjne i spółki, które dobieram wyłącznie pod to, co dzieje się w danej branży i co widać w raportach okresowych. Nie określam tutaj horyzontu czasowego, ale po każdym sprawozdaniu finansowym staram się wycenić ich dalszy potencjał do generowania zysków. Ewentualnie wziąć dywidendę.

Druga część to spekulacja pod sygnały generowane z klasycznej analizy technicznej, a czasem zwykła intuicja z domieszką AT lub gra pod spodziewane wyniki. To są zagrania bardzo krótkoterminowe. Najczęstszym kryterium doboru jest tu trend i rozpoznanie formacji. Na NC nie gram, choć wiem, że wśród całego tego piachu i pirytu można trafić na złoty samorodek.
Oddzielny kapitał przeznaczam na waluty, surowce i kontrakty.

Właśnie dobrym przykładem gry krótkoterminowej jest Trakcja. Moje wnioski są podobne do tych, których pisał Cyzo. Dopóki nie wybijemy oporu na 9.52 mamy grę od bandy do bandy w prostokącie, ze wsparciem 7.51. Ja pozycję już zająłem podnosząc SL w formacji poiniżej 8.30, jeśli mielibyśmy z powrotem wrócić do dolnego wsparcia i ew. tam kupować. W tej chwili jest to może ryzykowne podejście, ale stosunek zysku do ryzyka uzasadnia takie zagranie.


kliknij, aby powiększyć