Fot. Pexels
W najnowszym raporcie finansowym Coal Energy poinformował o nowych roszczeniach prawnych. Sprawa dotyczy nieprzestrzegania warunków umowy dzierżawy kopalni im. Świętej Matrony Moskiewskiej. To jedna z dwóch ostatnich kopalni, jakie zostały w spółce po rozbiorze Ukrainy.
Źródło: Sprawozdanie finansowe Coal Energy.
Jak ustaliła redakcja StockWatch.pl, sprawa ciągnie się już od ponad pół roku. W maju 2021 roku bachmucka prokuratura okręgowa złożyła pozew przeciwko spółce zależnej Coal Energy, w którym domagała się zerwania umowy dzierżawy i zwrotu kopalni im. Świętej Matrony Moskiewskiej. Śledczy zarzucili spółce, że od 2015 roku firma nie płaci za dzierżawę, zalega ze składkami ubezpieczeniowymi, wynagrodzeniem dla pracowników kopalni oraz wykorzystuje przedmiot dzierżawy niezgodnie z przeznaczeniem. Należy podkreślić, że w roku finansowym 2021 wydobycie w tej kopalni wyniosło zero ton. Spółka tłumaczy, że w tym okresie dokonywała naprawy i konserwacji systemów wentylacyjnych.
Sprawą zajął się Sąd Gospodarczy Obwodu Donieckiego, który 2 czerwca otworzył postępowanie. Na początku lipca sąd rozpatrzył pozew wzajemny spółki o zmianę warunków dzierżawy, ale ostatecznie odrzucił go. Spółka złożyła apelację, w związku z czym sprawę przekazano do Wschodniego Gospodarczego Sądu Apelacyjnego. 15 września sąd wyższej instancji odrzucił apelację spółki, podtrzymując tym samym decyzję Sądu Gospodarczego. Przez cały czas trwania postępowania Coal Energy ani razu nie poinformowała akcjonariuszy o pozwie przeciwko jej spółce zależnej. Sprawa jest dość poważna, gdyż w przypadku przegranej spółka straci połowę swoich aktualnych aktywów wydobywczych. Redakcja StockWatch.pl zwróciła się do spółki z prośbą o komentarz w tej sprawie. Pełną treść stanowiska opublikowaliśmy w dalszej części materiału.
Dodatkowo w Sądzie Gospodarczym przeciwko kopalni im. Świętej Matrony Moskiewskiej toczy się postępowanie o zapłatę za energię elektryczną. W sądzie administracyjnym zaś ukraiński odpowiednik ZUS domaga się zapłaty 28 mln UAH (ponad 4 mln zł) zaległych składek za okres 2017-2021. To więcej, niż skonsolidowane przychody ze sprzedaży Coal Energy za rok finansowy 2021. Postępowanie jeszcze nie ruszyło. Na początku listopada sąd nakazał powodowi uzupełnienie braków formalnych.
Warto nadmienić, że przedterminowe rozwiązanie umowy dzierżawy kopalni to na Ukrainie całkiem realny scenariusz. Przekonał się o tym jeden z najbogatszych Ukraińców Rinat Achmetow. W styczniu miliarder stracił prawo do eksploatowania aż 5 kopalń.
Kliknij, aby powiększyć. Źródło: Spółka
Spółka Coal Energy w trakcie ubiegłorocznej restrukturyzacji straciła aktywa znajdujące się na terytoriach kontrolowanych przez separatystów. Obecnie w skład spółki wchodzą tylko dwie kopalnie znajdujące się na terytorium Ukrainy – kopalnia Tekhinovatsiya oraz kopalnia im. Świętej Matrony Moskiewskiej.
– Na terenach poza kontrolą Ukrainy w wyniku działań wojennych znalazło się 8 kopalń. Wydobycie węgla zostało tam przerwane. Obecnie kopalnie te są już poza Grupą i spółka kontroluje i operuje kopalniami, które są pod kontrolą. W wyniku działań wojennych spółka straciła 80 proc. aktywów, których wycena opiewa na kwotę 150 mln USD – powiedział na czacie w SII Wiktor Wiśniowiecki, założyciel i dyrektor generalny grupy Coal Energy.
Kopalnię im. Św Matrony Moskiewskiej spółka wzięła w dzierżawę od Funduszu Mienia Państwowego w roku 2010 na okres 49 lat. Do roku 2012 kopalnia miała nazwę Nowodzierżyńska.
Stanowisko Coal Energy
Poniżej publikujemy stanowisko spółki. Przypomnijmy, redakcja StockWatch.pl zwróciła się do Coal Energy z pytaniem o powód tak późnego ujawnienia informacji o roszczeniach i pozwie.
– W odpowiedzi na Państwa pytanie dotyczące wniesienia przez Prokuraturę Rejonową w Bachmut pozwu o wypowiedzenie umowy dzierżawy z Kopalnią Świętej Matrony Moskiewskiej, chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę, że zgłaszanie takich roszczeń jest wynikiem automatycznego mechanizmu stosowanego w ustawodawstwie ukraińskim, który dotyczy umów zawieranych pomiędzy Funduszem Mienia Państwowego a spółkami zajmującymi się wydobywaniem węgla.
W przypadku niewykonania lub częściowego niewykonania przez dzierżawcę/ przedsiębiorstwo górnicze jakiegokolwiek postanowienia umowy dzierżawy, urzędnik sprawujący kontrolę nad wykonaniem umowy (w tym przypadku – Prokuratura) automatycznie wysyła do sądu pozew o wypowiedzenie umowy najmu.
Warunki umowy zawartej w 2010 roku pomiędzy Kopalnią Świętej Matrony Moskiewskiej a Funduszem Mienia Państwowego nie przewidywały jednak sytuacji, która dotknęła bezpośrednio Coal Energy w momencie aneksji w 2014 roku części Ukrainy przez Federację Rosyjską. W wyniku aneksji kopalnia znalazła się w strefie działań wojennych i została uszkodzona. Problemy i zagrożenia, z jakimi zmagała się spółka podczas konfliktu zbrojnego na wschodzie Ukrainy, były niezmiernie istotne dla funkcjonowania spółki. Mimo licznych trudności kopalnia została uratowana, ale jednocześnie zmuszona została do przejścia w tryb mało wydajnej i nieefektywnej pracy.
W trakcie konfliktu z latach 2014-2015 liczba pracowników kopalni zmniejszyła się ponad dwukrotnie a praca w kopalni została wstrzymana, ponieważ większość pracowników wyjechała do innych miast w obawie przed trwającymi walkami. W tym okresie powstały zaległości w płatnościach czynszu, wynagrodzeń pracowników, opłatach za energię elektryczną.
Od 2014 roku na Ukrainie do chwili obecnej istnienie okoliczność siły wyższej (force majeure) nie zostało oficjalnie uznane, ponieważ formalnie przeprowadzono w kraju operację antyterrorystyczną, a nie działania wojenne (uznawane w terminologii prawniczej za siłę wyższą). Coal Energy prowadziła negocjacje z Funduszem Mienia Państwowego Ukrainy w sprawie zmiany umowy dzierżawy i wpisania operacji antyterrorystycznej na listę okoliczności siły wyższej, ale negocjacje te nie przyniosły pożądanych rezultatów, zaś Prokuratura złożyła pozew do sądu, który de facto nie ma podstaw prawnych.
Warto nadmienić, że Coal Energy w wyniku działań wojennych utraciła ponad 80 proc. swoich aktywów, jednocześnie w pełni biorąc na siebie wynikające z nich zobowiązania finansowe, choć były one obciążone działalnością gospodarczą w strefie działań wojennych. Spółka zrealizowała plan naprawczy, który zaowocował wynegocjowaniem umorzenia zadłużenia przekraczającego 150 mln USD, przy jednoczesnym ograniczeniu bieżącej działalności spółki.
Po otrzymaniu pozwu Coal Energy dołożyło wszelkich starań, aby załatwić sprawę pozasądowo, skontaktowało się z Prokuraturą Rejonową w Bachmut i przedstawiło przekonujące w naszym mniemaniu argumenty, że pozew został złożony bez uwzględnienia aktualnej sytuacji i w związku z tym spółka nalegała na jego wycofanie.
Zdając sobie sprawę z nieprawidłowości decyzji organu państwowego po wniesieniu roszczenia o wypowiedzenie kontraktu oraz braku realnego wpływu roszczenia na funkcjonowanie, spółka nie przedłożyła powyższej informacji do publicznej wiadomości.
W związku z brakiem możliwości pozasądowego rozwiązania sporu przez Coal Energy, spółka złożyła pozew wzajemny i postanowiła przekazać informację o sporze w raporcie bieżącym. Natomiast roszczenie wzajemne dotyczące zmiany umowy najmu w zakresie ograniczenia odpowiedzialności najemcy w przypadku uchybienia zobowiązaniom w toku operacji antyterrorystycznej i działań wojennych Sąd pozostawił bez rozpoznania ze względów formalnych. Zwracamy uwagę, że pozostawienie powództwa wzajemnego bez rozpoznania nie pozbawia nas prawa do posługiwania się wskazaną tam argumentacją przy rozpatrywaniu sprawy głównej.
Jesteśmy pewni słuszności naszych argumentów, mamy ugruntowaną pozycję prawną i oczekujemy, że decyzja zostanie podjęta w najbliższych dniach przez sąd na naszą korzyść. Należy również zwrócić uwagę na stanowisko powodów, w których interesie wniesiono powództwo. Ani Fundusz Mienia Państwowego, ani Ministerstwo Paliw i Energetyki Ukrainy nie są zainteresowane przejęciem wydzierżawionego kompleksu kopalni, ponieważ obecnie same nie mają wystarczających środków finansowych dla obsługi kopalni państwowych znajdujących się w ich zarządzaniu. W związku z tym rząd Ukrainy planuje zamknąć nierentowne kopalnie lub przekazać je do prywatyzacji.
Od momentu wniesienia pozwu wydobycie węgla w Kopalni Świętej Matrony Moskiewskiej znacznie wzrosło i planowane jest dalsze zwiększanie produkcji, w związku z czym Coal Energy planuje w całości lub w większości wypełnić warunki umowy dzierżawy, której niewypełnianie stało się podstawą do wniesienia pozwu, do czasu zakończenia rozpoznania sprawy przez sąd we wszystkich instancjach, co jest powodem do cofnięcia powództwa przez organ państwowy z powodu braku istotnych podstaw prawnych.
Coal Energy to spółka z branży górniczej. Głównym przedmiotem działalności grupy jest wydobywanie i sprzedaż węgla, a przed wybuchem konfliktu na Ukrainie także jego wzbogacanie.
