Jak przygotować portfel na globalne trendy zmieniające zasady gry?
Fragmentacja geopolityczna – koniec ery globalizacji?
BlackRock w raporcie „Global Outlook in Charts” sygnalizuje, że świat wchodzi w nową fazę geopolitycznej fragmentacji. To zasadnicza zmiana w porównaniu do relatywnie stabilnego okresu po zakończeniu zimnej wojny, kiedy państwa kierowały się głównie logiką ekonomicznej efektywności i integracji. Obecnie priorytetem staje się bezpieczeństwo narodowe, odporność gospodarcza i skracanie łańcuchów dostaw.
Geopolityczne napięcia – zwłaszcza między Chinami a Stanami Zjednoczonymi – prowadzą do gwałtownego przebudowywania powiązań handlowych. Państwa zwiększają inwestycje w krajową produkcję, a firmy międzynarodowe szukają alternatyw dla dotychczasowych centrów produkcji, takich jak Chiny. BlackRock podkreśla, że ten proces – nazywany „re-shoring” lub „friend-shoring” – może mieć poważne konsekwencje dla kosztów produkcji, inflacji i przewag komparatywnych różnych gospodarek.
– Obserwujemy trwałą zmianę w polityce gospodarczej – państwa coraz częściej faworyzują odporność i bezpieczeństwo narodowe kosztem efektywności. To oznacza nie tylko zmiany w łańcuchach dostaw, ale także w strukturze globalnych inwestycji i przepływach kapitału – komentują eksperci BlackRock Investment Institute.
W efekcie rosnącego protekcjonizmu i napięć handlowych, BlackRock spodziewa się, że globalna gospodarka będzie funkcjonować w bardziej rozdrobnionym i mniej zsynchronizowanym środowisku. Zmienność polityki handlowej – szczególnie w USA – tylko pogłębia tę niepewność, co potwierdzają rekordowe poziomy indeksu Trade Policy Uncertainty. Dla inwestorów oznacza to konieczność większej dywersyfikacji geograficznej oraz rozważenia ekspozycji na rynki, które mogą zyskać na relokalizacji produkcji i nowych sojuszach gospodarczych.
Wskaźnik niepewności związanej z polityką handlową Stanów Zjednoczonych, źródło: BlackRock, Global outlook Q2 2025 update
Zielona transformacja zmienia alokację kapitału
Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej to jeden z najmocniejszych i najbardziej długoterminowych megatrendów wskazywanych przez BlackRock. Autorzy raportu podkreślają, że skala i tempo tej zmiany będą zależeć od złożonej interakcji między polityką publiczną, postępem technologicznym oraz preferencjami inwestorów i konsumentów.
Choć cele klimatyczne są deklarowane niemal na całym świecie, tempo ich realizacji pozostaje zróżnicowane. BlackRock zwraca uwagę, że nie chodzi już tylko o dekarbonizację energetyki – transformacja obejmuje także przemysł, transport i rolnictwo, co wymaga gigantycznych inwestycji i przemodelowania całych sektorów. Dla rynków kapitałowych oznacza to konieczność redystrybucji ogromnych środków finansowych – od firm uzależnionych od paliw kopalnych do tych, które oferują zielone technologie i rozwiązania wspierające transformację.
– Transformacja energetyczna oznacza masową realokację kapitału. To nie tylko przejście z paliw kopalnych na OZE, ale również inwestycje w infrastrukturę, technologie przechowywania energii, sieci przesyłowe i cyfryzację zarządzania energią – oceniają analitycy BlackRock Investment Institute.
Według danych BlackRocka, znaczący wzrost nakładów inwestycyjnych spodziewany jest w obszarach związanych z energetyką odnawialną, technologiami magazynowania, transportem niskoemisyjnym oraz zrównoważoną produkcją przemysłową. W długim terminie spółki, które dobrze wpiszą się w ten megatrend, mogą liczyć na preferencyjne traktowanie ze strony inwestorów instytucjonalnych i regulatorów. Z kolei firmy nieadaptujące się do wymogów transformacji ryzykują odpływ kapitału oraz utrudniony dostęp do finansowania.
Rewolucja technologiczna zmienia zasady gry
Postępująca cyfryzacja oraz rozwój sztucznej inteligencji (AI) to kolejny z megatrendów, które – zdaniem BlackRock – fundamentalnie przekształcają światową gospodarkę. W odróżnieniu od wcześniejszych fal technologicznych, obecna rewolucja obejmuje nie tylko automatyzację prostych zadań, ale także analizę ogromnych zbiorów danych, generowanie nowych rozwiązań i transformację modeli biznesowych w niemal każdej branży.
AI staje się kluczowym czynnikiem przewagi konkurencyjnej. BlackRock zauważa, że spółki, które skutecznie wdrażają rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji – od optymalizacji procesów operacyjnych po personalizację ofert – mogą znacząco zwiększyć efektywność i marże. Jednocześnie rozwój AI wymaga inwestycji w infrastrukturę cyfrową, w tym centra danych, półprzewodniki i systemy chmurowe, co napędza popyt na wysoce wyspecjalizowane aktywa i kompetencje.
– Sztuczna inteligencja może nie tylko automatyzować żmudne procesy, ale również otwierać nowe możliwości tworzenia wartości – od predykcyjnej analizy danych po wspomaganie decyzji inwestycyjnych. Przemiany, które obserwujemy, wykraczają daleko poza sektor technologiczny – oceniają analitycy BlackRock Investment Institute.
Raport podkreśla, że skutki cyfrowej rewolucji będą szeroko odczuwalne również w finansach. Nowe modele usług finansowych, rosnąca rola fintechów oraz zmiany w architekturze rynków kapitałowych (np. tokenizacja aktywów czy cyfrowe waluty banków centralnych) wymagają od inwestorów rewizji dotychczasowych założeń. W dłuższej perspektywie cyfrowa transformacja ma potencjał do zwiększenia produktywności, choć jednocześnie może pogłębiać nierówności między firmami adaptującymi technologie a tymi, które zostają w tyle.
Nowa architektura rynków finansowych
BlackRock zwraca uwagę, że świat finansów przechodzi strukturalną zmianę, która wykracza poza zwykłe dostosowania do poziomu stóp procentowych. Transformacja dotyczy samych fundamentów funkcjonowania systemu finansowego – od regulacji, przez modele działania instytucji, aż po technologie, które umożliwiają zupełnie nowe formy dostępu do kapitału.
Jednym z kluczowych elementów tej zmiany jest odejście od ery zerowych stóp procentowych. BlackRock przypomina, że przez ponad dekadę rynki przyzwyczaiły się do ekstremalnie taniego pieniądza, który napędzał wyceny aktywów i spekulacyjne strategie. Obecnie, w warunkach trwałej inflacji i strukturalnych deficytów fiskalnych, koszt kapitału wzrasta i zaczyna odgrywać znów decydującą rolę przy alokacji środków.
– Koniec ery zerowych stóp procentowych i zmiany regulacyjne powodują, że inwestorzy muszą inaczej patrzeć na rynek obligacji, depozytów i kredytów. System finansowy ewoluuje, a tradycyjne modele działalności są pod presją komentują eksperci BlackRock Investment Institute.
Jednocześnie technologie finansowe (fintech) zmieniają sposób, w jaki instytucje oferują produkty i usługi. Coraz większe znaczenie zyskują platformy cyfrowe, alternatywne źródła finansowania (np. crowdlending, tokenizacja) oraz rozwiązania bazujące na danych i sztucznej inteligencji. BlackRock podkreśla też rosnącą rolę rynku prywatnego kapitału – w warunkach, gdzie tradycyjne rynki publiczne stają się bardziej wymagające, inwestorzy zwracają się ku funduszom private equity i venture capital.
Dla inwestorów instytucjonalnych oznacza to konieczność poszukiwania nowych źródeł dochodów i dywersyfikacji ryzyk, a dla regulatorów – wyzwania związane z bezpieczeństwem systemu i adaptacją do nowych modeli działania. Przyszłość finansów to zatem nie tylko inne stopy zwrotu, ale też inne zasady działania całego systemu.
Starzejące się gospodarki kontra młode rynki
Kolejnym kluczowym trendem wskazanym przez BlackRock jest narastająca dywergencja demograficzna między gospodarkami rozwiniętymi a wybranymi rynkami wschodzącymi. Starzenie się społeczeństw w Europie, Japonii i Chinach będzie ograniczać potencjał wzrostu gospodarczego oraz wywierać presję na systemy emerytalne i opiekę zdrowotną. Tymczasem niektóre kraje rozwijające się, zwłaszcza w Azji Południowej i Afryce, mogą zyskać dzięki rosnącej populacji w wieku produkcyjnym.
BlackRock prognozuje, że w krajach rozwiniętych coraz większym wyzwaniem będzie utrzymanie produktywności przy kurczącej się sile roboczej. To może skutkować presją na wzrost płac, trudnościami z obsadą stanowisk oraz koniecznością dalszych inwestycji w automatyzację i sztuczną inteligencję. Jednocześnie wzrost wydatków publicznych związanych ze starzejącym się społeczeństwem będzie ograniczał przestrzeń fiskalną.
– Starzenie się społeczeństw w kluczowych gospodarkach rozwiniętych ogranicza potencjalny wzrost PKB. Jednocześnie młodsze populacje w wybranych krajach rozwijających się mogą stać się nowymi biegunami dynamiki gospodarczej, o ile zostaną odpowiednio wykorzystane – oceniają analitycy BlackRock Investment Institute.
W tym kontekście inwestorzy powinni zwracać większą uwagę na czynniki demograficzne przy ocenie długoterminowego potencjału rynków. Gospodarki z młodą, rosnącą populacją – jak Indie, Indonezja czy niektóre państwa afrykańskie – mogą w nadchodzących dekadach zyskać na znaczeniu, pod warunkiem stabilności politycznej i odpowiedniego rozwoju infrastruktury. Dla wielu portfeli inwestycyjnych może to oznaczać konieczność strategicznego przesunięcia alokacji kapitału w kierunku rynków, które dotychczas były traktowane marginalnie.
Nowa rzeczywistość inwestycyjna – jak dostosować strategie do megatrendów?
Zbiorczy obraz nakreślony przez BlackRock Investment Institute ukazuje świat, w którym inwestorzy nie mogą już polegać na sprawdzonych schematach. Epoka stabilnych cykli koniunkturalnych, niskiej inflacji i przewidywalnej polityki monetarnej dobiegła końca. W jej miejsce pojawiła się rzeczywistość oparta na wielowymiarowej transformacji, gdzie kluczowe są elastyczność, analiza scenariuszowa i granularność podejmowanych decyzji.
BlackRock rekomenduje podejście oparte na większej selektywności – zarówno geograficznej, jak i sektorowej. Zamiast prostych strategii opartych na indeksach, instytucja proponuje analizę megatrendów i dostosowanie portfela do obszarów o największym potencjale wzrostu, takich jak zielona energia, cyfryzacja, sztuczna inteligencja czy rynki o korzystnej strukturze demograficznej.
– Obecna transformacja sprzyja bardziej precyzyjnemu inwestowaniu. Uchwycenie zmian w strukturze rynku – sektorowych i regionalnych – może zapewnić ponadprzeciętne stopy zwrotu. Kluczem jest odejście od uśrednionych indeksów i przejście do aktywnej analizy globalnych megatrendów – komentują eksperci BlackRock Investment Institute.
