Prezes NIK zawiadamia prokuraturę ws. działań KNF wobec Ursusa, Polnordu i PBA
Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś poinformował o złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstw przez przedstawicieli Komisji Nadzoru Finansowego na szkodę spółek Ursus, Polnord i Polskiego Banku Apeksowego.
W komunikacie opublikowanym na stronie NIK podano, że dokument trafił do ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Waldemara Żurka. Zawiera on zarzuty dotyczące nieprawidłowości w sprawowaniu nadzoru nad rynkiem finansowym, które miały zostać ujawnione podczas kontroli przeprowadzonej w Urzędzie KNF. Wskazano również na możliwe utrudnianie kontroli przez pracowników Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Do zawiadomienia dołączono materiały pokontrolne, a Izba zadeklarowała gotowość współpracy przy wyjaśnieniu sprawy.
Już pod koniec sierpnia NIK informowała o negatywnej ocenie nadzoru KNF nad czterema podmiotami: Polskim Bankiem Apeksowym, Ursusem, Polnordem i Getin Noble Bankiem (obecnie VeloBankiem). Komisja odpowiedziała wówczas, że Izba błędnie ustaliła stan faktyczny i prawny, wyciągając nieprawidłowe wnioski.
Według NIK Polski Bank Apeksowy napotkał trudności w procedurze uzyskania licencji, mimo złożenia przez 56 banków spółdzielczych wniosku o jego utworzenie. Urząd KNF miał nieprawidłowo prowadzić postępowanie, m.in. opóźniając zapytania dotyczące wysokości składki na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz niewystarczająco informując PBA o przesłankach mogących skutkować odmową zgody na działalność.
W przypadku Polnordu, według Izby, nadzór KNF ograniczał się do działań formalnych, bez systematycznej analizy sprawozdań finansowych. Mimo corocznych strat, zarząd spółki miał pobierać wysokie wynagrodzenia, co zdaniem NIK nie spotkało się z adekwatną reakcją ze strony nadzoru. NIK zarzuca również KNF opieszałość w analizie transakcji sprzedaży spółki przez PZU, BGK i PKO BP oraz brak działania wobec sygnałów od inwestorów.
Według NIK KNF dopuścił się także nieprawidłowości przy wyrażeniu zgody na wycofanie akcji Polnordu z obrotu giełdowego mimo trwającego sporu sądowego w tej sprawie.
W odniesieniu do Ursusa, Izba wskazuje, że KNF zgłosiła podejrzenie wykorzystania informacji poufnej, ale nie przeprowadziła rzetelnego postępowania wyjaśniającego. Przekazane dokumenty miały być nierzetelne, a po umorzeniu sprawy nie opublikowano informacji o jej zakończeniu. Według NIK brak tej informacji wpłynął na kurs akcji Ursusa, co przyczyniło się do jego upadłości i wycofania akcji z obrotu w październiku 2022 roku.
Komisja Nadzoru Finansowego nie zgadza się z ustaleniami NIK. W swoim stanowisku oceniła, że Izba błędnie oceniła materiał dowodowy i nieprawidłowo zinterpretowała przepisy prawa. UKNF podkreślił, że kontrolerzy pominęli istotne okoliczności oraz forsują własną interpretację przepisów, pomijając przy tym prawo krajowe i unijne oraz specyfikę rynku finansowego.
– NIK kolejny raz w swoich działaniach kontrolnych dotyczących KNF forsuje własną interpretację przepisów regulujących kompetencje Komisji oraz ustaw sektorowych dotyczących rynku finansowego – wskazano w stanowisku KNF.
