
(Fot. fb/borsaistanbulEN, DP/stockwatch.pl)
Dla przeciętnego inwestora najlepszą miarą porównań obu giełd nie są uwarunkowania prawne i ekonomiczne, na które zwracają uwagę decydenci, lecz możliwe do zrealizowania stopy zwrotu. Przeanalizowaliśmy więc stopę zwrotu na giełdzie w Polsce i w Stambule w okresie od 16 kwietnia 1991 r. do 13 czerwca 2016 r. Na rodzimej giełdzie było to zaledwie 4.411 proc., podczas gdy w Turcji aż 174.595 proc.
Znormalizowane indeksy (wartości obu indeksów tj. WIG i XU 100 przeliczone zostały tak, aby w dniu 16 kwietnia 1991 r. wartość każdego z nich wynosiła 100 pkt.) pokazane zostały na rysunku 1. Indeks WIG został zmiażdżony przez XU 100. Dopiero zlogarytmowanie znormalizowanej wartości wyników (rysunek 2) pozwala dostrzec szczegóły zmian indeksów obu giełd. Jedynie w latach 1993/1994 polska giełda dawała zarobić inwestorom znacznie więcej niż turecka. Natomiast od lutego 1995 r. wyraźnie widoczne staje się rozwarstwienie: tempo wzrostu indeksu XU 100 jest szybsze niż WIG-u. Jednak wzięcie pod uwagę wysokiej inflacji, jaka panowała w Turcji pod koniec lat 80. i na początku lat 90. XX w., przy uwzględnieniu kursu liry tureckiej do złotego prowadzi o rysunku 3. Stopa zwrotu na giełdzie w Stambule w okresie 16 kwietnia 1991 – 13 czerwca 2016 r., wyrażona w złotych polskich wynosiła 873,61 proc., czyli zdecydowanie mniej niż nad Wisłą.

Rysunek 1. Porównanie siły relatywnej indeksu WIG i XU 100 w okresie 16 kwietnia 1991 – 13 czerwca 2016 r. (w walutach lokalnych)

Rysunek 2. Porównanie zlogarytmowanej wartości unormowanych indeksów w okresie 16 kwietnia 1991 – 13 czerwca 2016 r. (w walutach lokalnych)

Rysunek 3. Porównanie siły relatywnej indeksów WIG i XU 100 wyrażonych w złotych w okresie 16 kwietnia 1991 – 13 czerwca 2016 r.
Drugim takim przełomowym okresem jest początek marca 2009 r. (tj. okres tuż po osiągnięciu przez oba indeksy dna po kryzysie na rynku subprime) – od tego momentu indeks XU 100 wzrastał zdecydowanie szybciej niż WIG – rysunek 4 – pozwalając inwestorom zrealizować stopę 222,93 proc., podczas gdy WIG mniej niż połowę tej wartości, tj. 107,25 proc.

Rysunek 4. Porównanie siły relatywnej indeksów WIG i XU 100 w okresie 2 marca 2009 – 13 czerwca 2016 r. (w walutach lokalnych)
Uwzględniając zmianę kursu liry tureckiej do złotego w okresie 2 marca 2009-13 czerwca 2016 okazuje, że nie było aż tak źle. Stopa zwrotu na rynku tureckim wyniosła w złotych 95,16 proc. – rysunek 5, tj. nieco mniej niż w Warszawie.

Rysunek 5. Porównanie siły relatywnej indeksu WIG i XU 100 wyrażonych w złotych w okresie 2 marca 2009 – 13 czerwca 2016 r.
Analizę przygotował: Krzysztof Borowski, ekspert Instytutu Bankowości i Ubezpieczeń Gospodarczych SGH