Rok 2011 był kiepski pod względem zwrotu z inwestycji w akcje, ale dla Giełdy Papierów Wartościowych okazał się rekordowy pod kątem handlu instrumentami finansowymi. Obroty akcjami wyniosły 250 mld zł (ponad 12 proc. więcej niż dotychczasowy rekord), kontraktami terminowymi 14,6 mln sztuk (ponad 4 proc. więcej niż poprzedni rekord), zaś opcjami 897 tys. sztuk tj. o 33 proc. więcej niż w najlepszym 2010 roku.
GPW po raz kolejny przeprowadziła badanie udziału inwestorów (zagraniczni, krajowi instytucjonalni oraz krajowi indywidualni) w obrotach instrumentami finansowymi (akcje główny rynek, akcje NewConnect, kontrakty terminowe i opcje). Zgodnie z przyjętą metodyką, udziały poszczególnych grup inwestorów bazują na wynikach ankiety, na którą odpowiadają krajowe biura maklerskie. W tym roku na pytania giełdy odpowiedziało 29 instytucji, a więc wszystkie krajowe biura maklerskie, będące członkami Giełdy. Zeszły rok upłyną pod znakiem zmiany struktury udziału w handlu poszczególnych grup inwestorów.
Najnowsze badanie pokazuje, że na głównym rynku karty rozdaje zagranica, która w sumie odpowiadała w 2011 roku za 47 proc. obrotu akcjami. Wśród brokerów zagranicznych, zarówno w pierwszym jak i drugim półroczu, dominowały firmy z Wielkiej Brytanii (odpowiednio 55 proc. i 53 proc.), a na drugiej pozycji uplasowały się instytucje z Francji (odpowiednio 21 proc. i 22 proc.). Zagraniczny kapitał dominuje na naszym parkiecie, ale warto zwrócić uwagę na spadający odsetek. W pierwszym półroczu wynosił on 48 proc., w drugim był niższy o 2 punkty procentowe.
>> Zachodzisz w głowę jakie papiery trzymają zagraniczni gracze?>> Sprawdź ranking portfeli inwestorów w StockWatch.pl na podstawie ujawnionego udziału w akcjonariatach spółek giełdowych
Drugą pozycję w obrotach akcjami utrzymały krajowe instytucje finansowe. Ich udział wyniósł odpowiednio 34 proc. w pierwszym i 35 proc. w drugim półroczu. Natomiast w całym roku instytucje odpowiadały za 35 proc. handlu akcjami. W pierwszej części 2011 roku wśród rodzimych instytucji palmę pierwszeństwa dzierżyły TFI (udział 31 proc.), zaś w drugim półroczu na czele stały instytucje świadczące usługi animatorskie (34 proc.). Nieznacznie spadła aktywność OFE. W pierwszym półroczu instytucje te odpowiadały za 21 proc. obrotów w grupie inwestorów instytucjonalnych, w drugim zaś ich udział wynosił 19 proc. Ta niewielka zmiana jest szczególnie istotna z punktu widzenia ograniczenia poziomu składek OFE w maju 2011 roku, która mogła skutkować spadkiem ich aktywności w drugim półroczu.
>> Śledzisz transakcje dużych graczy i zmiany w akcjonariatach? Najlepsze zestawienie na bieżąco >> dostępne jest w serwisie analizy technicznej ATTrader.pl
Udział w handlu inwestorów indywidualnych na GPW w 2011 roku wyniósł 18 proc. W pierwszym półroczu osoby fizyczne odpowiadały za 18 proc. obrotu, w drugim zaś wskaźnik wzrósł o 1 proc. Ten wzrost to ważny moment, ponieważ jest to odwrócenie spadkowego trendu, który obserwujemy w tej grupie od 2009 roku.
Na rynku instrumentów pochodnych przodują krajowi inwestorzy indywidualni. Osoby fizyczne odpowiadały w całym roku za 46 proc. handlu kontraktami terminowymi (47 proc. w pierwszym i 46 proc. w drugim półroczu). Jeden procent przeszedł na rzecz krajowych i zagranicznych instytucji. Udział w obrotach kontraktami instytucji krajowych w 2011 roku wyniósł 38 proc., a inwestorów zagranicznych 16 proc. Wśród inwestorów instytucjonalnych nadal dominują animatorzy, ich udział w tej grupie wyniósł 67 proc., zaś wśród zagranicznych prym wiodą instytucje z Wielkiej Brytanii (udział w drugim półroczu na poziomie 35 proc.) oraz Francji (33 proc.).
Na rynku opcji w drugim półroczu wzrosła aktywność inwestorów indywidualnych osiągając poziom 67 proc., a w całym 2011 roku wskaźnik ten sięgnął 64 proc. Krajowe instytucje finansowe odpowiadały za 12 proc. obrotów opcjami w całym 2011 roku, zaś podmioty zagraniczne wygenerowały 24 proc. obrotu opcjami.
Na koniec jeszcze rzut oka na rozwijający się rynek NewConnect. Tu w dalszym ciągu dominującą rolę odgrywają inwestorzy indywidualni, którzy w drugim półroczu odpowiadali za 75 proc. obrotów, zaś w całym roku było to 77 proc. Za istotne wydarzenie należy uznać wzrost aktywności instytucji krajowych. W drugim półroczu udział tej grupy w obrotach na NewConnect wyniósł 22 proc., co jest rekordem w dotychczasowej historii tego rynku. W całym roku instytucje krajowe odpowiadały za 20 proc. obrotów na NewConnect. Nadal główną rolę w tej grupie odgrywają prywatne firmy, które odpowiadają za ponad połowę obrotów akcjami. Na 3-proc. poziomie pozostaje aktywność inwestorów zagranicznych. W ich przypadku dominują brokerzy z Austrii oraz Cypru.