Po siedmiu latach imponujących wzrostów sektor biotechnologiczny na amerykańskim Wall Street dopadł wirus bessy. NASDAQ Biotechnology Index (NBI) od szczytu z lipca ubiegłego roku (4.162 pkt.) stracił już ponad 1/3 swojej kapitalizacji. W szerszej perspektywie statystyki wyglądają znacznie lepiej. Licząc od dołka z 2008 roku (ok. 650 pkt.) indeks jest wciąż na pokaźnym plusie.
NASDAQ Biotechnology Index (Fot. marketwatch.com)
Amerykańska giełda to światowa potęga pod względem liczby spółek z szeroko pojętego sektora medycznego. Na samym Nasdaq’u jest ich ponad 590. Ponad 330 z nich zaliczanych jest do segmentu farmaceutycznego, a około 140 to firmy stricte biotechnologiczne. Do tego poza Nasdaq’iem mamy całą rzeszę spółek Big Pharma, w których jedną z aktywności jest biotechnologia. Listę uzupełnia kojarzony w Polsce z chemią koncern Johnson & Johnson, który ze sprzedaży leków osiąga blisko połowę przychodów. Dla porównania warto dodać, że na warszawskim rynku notowanych jest zaledwie kilkanaście firm biotechnologicznych, z czego większość na niepłynnym NewConnect. Na szczęście akcje koncernów farmaceutycznych notowanych na Wall Street są w zasięgu polskiego inwestora. Możliwość kupna papierów wartościowych lub kontraktów CFD znajdziemy w ofercie wybranych brokerów.
Trzy największe spółki z branży są warte w sumie 690 mld USD
Najwyżej wycenianą spółką biotechnologiczną jest wspomniany Johnson & Johnson, którego kapitalizacja sięga 287 mld dolarów. Przychody giganta w 2015 roku zamknęły się kwotą 70 mld dolarów, z czego na produkty farmaceutyczne przypadło 31,4 mld dolarów. Na czysto J&J zarobił 15,4 mld dolarów, a po korekcie o zdarzenia jednorazowe 17,5 mld dolarów. W ciągu ostatnich sześciu lat spółka wprowadziła na rynek 16 nowych produktów leczniczych, w tym pierwsze ludzkie ciało monoklonalne – DARZALEX. W 2016 roku Johnson & Johnson liczy na uzyskanie pozwolenia na kolejnych 6 produktów farmaceutycznych. W trakcie badań jest 70 nowych cząstek i 150 projektów badawczych na różnych etapach rozwoju. >> Aktualną listę projektów badawczych znajdziesz tutaj
Przychody koncernu Roche z poszczególnych leków (Źródło: spółka)
Kolejny pod względem kapitalizacji jest szwajcarski Roche, właściciel patentu na Herceptin i MabThera, czyli leków, których biopodobną postać zamierza wprowadzić na rynek polski Mabion. Przychody spółki z Bazylei w zakończonym właśnie roku obrotowym wyniosły 48,1 mld CHF, z czego dywizja farmaceutyczna wygenerowała 37,3 mld CHF obrotu. Warto dodać, że za ponad 1/3 wyniku dywizji odpowiadają dwa leki: Avastin (6,68 mld CHF) oraz Herceptin (6,54 mld CHF). Sprzedaż obu farmaceutyków w ubiegłym roku urosła o blisko 10 proc. Znacznie wyższe dynamiki koncern odnotował na sprzedaży innych leków onkologicznych: Perjeta (+61 proc. r/r do 1,44 mld CHF) oraz Kadcyla (+51 proc. r/r do 768 mln CHF). W 2015 roku Roche uzyskał atesty dla pięciu nowych produktów. Koncern zakończył rok 2015 z wynikiem 9,06 mld CHF czystego zysku, co stanowi spadek o prawie 500 mln CHF r/r.
Na podium załapał się Pfizer, z wyceną rynkową 185 mld dolarów. Koncern w 2015 r. uzyskał 48,8 mld przychodów i zaraportował 7,7 mld zysku netto. W ciągu ostatnich pięciu lat Pfizer rozpoczął 25 badań klinicznych, z których 15 zakończyło się uzyskaniem dopuszczenia farmaceutyku do obrotu. Wśród produktów spółki znajdziemy miedzy innymi szczepionkę przeciwko pneumokokom Prevenar 13, przeznaczony do leczenia raka piersi Ibrance, czy Xeljanz mający zastosowanie w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Medyczny holding w 2015 r. przejął spółkę Hospira, a w drugiej połowie 2016 r. zamierza sfinalizować połączenie z Allergan’em, firmą słynącą z produkcji botoksu. Wartość kontraktu to 160 mld dolarów, co oznacza, że będzie to największa transakcja w historii branży farmaceutycznej. Firma powstała po połączeniu będzie światowym liderem farmaceutycznym pod względem sprzedaży.
>> CMC Markets Broker CFD: akcje, indeksy, forex, surowce – ponad 10 000 instrumentów >> Otwórz demo
21 koncernów farmaceutycznych sprzedało w 2015 r. leki za 600 mld USD
W ubiegłym roku największe przychody wśród wszystkich spółek biotechnologicznych osiągnął Johnson & Johnson. Należy jednak podkreślić, że z kwoty 70,7 mld USD tylko połowa to sprzedaż leków. Drugie miejsce zajmuje Novartis (50,36 mld USD), który w 2015 r. wypracował 7 mld dolarów czystego zysku, natomiast trzecie należy do szwajcarskiego Roche (49,7 mld USD). Tuż za podium uplasowały się Pfizer (47,92 mld USD) oraz niemiecki Bayer (47,7 mld USD).
Wydatki R&D Gilead Sciences. (Źródło: Prezentacja spółki)
Branża wysokich rentowności
Ciekawie prezentuje się zestawienie spółek pod względem wysokości marży operacyjnej. Najwyższą osiąga Gilead Sciences. Spółka co prawda nieco odstaje od liderów pod względem sprzedaży, ale o rentowności operacyjnej przekraczającej 67 proc. prawdopodobnie marzą wszyscy konkurenci. W 2015 r. amerykański producent leków przeciwwirusowych stosowanych przy zakażeniu HIV, wirusami zapalenia wątroby typu B i C oraz grypy wypracował 32,6 mld USD przychodów i zawrotne 18,1 mld USD zysku netto. Trzeba też podkreślić, że imponująco wysoka marża to nie jednorazowy wyczyn. W 2014 r. spółka osiągnęła 24,9 mld USD przychodów i zysk netto w kwocie 12,1 mld USD, co oznacza, że wysoka rentowność jest powtarzalna na przestrzeni lat. Spółka może się pochwalić także świetną dynamiką sprzedaży – 30 proc. Za zwyżkę obrotów odpowiada w znacznej mierze preparat Harvoni, którego udział w przychodach istotnie przekracza 1/3, a który został dopuszczony do sprzedaży na terenie USA, Unii Europejskiej i Szwajcarii w 2014 r. Za to na lek Sovaldi, stosowany przy leczeniu HCV, spółka uzyskała pozwolenie w grudniu 2013 r. Gilead Sciences obecnie prowadzi 34 badania kliniczne, z czego 11 jest już w III fazie. >> Zobacz listę
Wysokie, przekraczające 40 proc. marże osiągają także Biogen i Amgen. Cała trójka należy do biotechnologicznego segmentu Nasdaq’a, a łączna kapitalizacja wynosi prawie 300 mld dolarów w relacji do niecałych 100 mld dolarów przypadających na pozostałe ponad 140 podmiotów. Za to najmniej rentowne są Allergan (13,6 proc.), AstraZeneca (13,8 proc.), oraz Bayer (14,35 proc.).
O ile osiągnięcia technologiczne, uzyskiwane marże, czy rynkowa pozycja mówią bardzo dużo na temat spółki, to kluczowym aspektem z punktu inwestora pozostaje wycena. Do oceny spółek przygotowaliśmy dwa najpopularniejsze wskaźniki: P/E (cena/zysk) i P/BV (cena/wartość księgowa).
>> Raport: Wschodzące gwiazdy polskiej branży biotechnologicznej z GPW
Wskaźnikowo okazji jak na lekarstwo
Pod względem wyceny mnożnikowej opartej o zysk najtańszą spółką okazuje się GlaxoSmithKline – wskaźnik 7,1. Niewiele droższy jest Gilead Sciences, gdzie inwestorzy za jednego dolara zysku są w stanie zapłacić prawie 8 dolarów. Tanimi pod względem dochodowym możemy także nazwać Novartis (10,4), Abbott Laboratories (13), oraz Merck & Co. Inc. (13,3). Po drugiej stronie zestawienia znajdziemy Regeneron Pharmaceuticals (80,1), Bristol-Myers Squibb (61,4) i Celgene (50,5). Średnia wskaźnika wśród rozpatrywanych spółek wynosi 22,5, natomiast mediana to 27,8.
Kolejnym ważnym parametrem, którego nie można pominąć jest wycena rynkowa majątku. Pod względem mnożnika P/BV najtańszym podmiotem jest Allergan (1,54). Stosunkowo niska wycena majątku ma jednak uzasadnienie w jednej z najniższych rentowności. Wskaźnik poniżej 2 ma tylko jeszcze francuski Sanofi. Mówiąc krótko, pod względem majątkowym w sektorze jest drogo, albo wręcz bardzo drogo – inwestorzy płacą premię za innowacyjność i kapitał intelektualny, który w większości wypadków generuje ponadprzeciętne zyski.
Źródło: Opracowanie własne.
