Szef KNF: Będziemy sukcesywnie wydłużać obecny 5-letni horyzont kredytów o stałej stopie
– Polskie banki nie wykształciły tych mechanizmów, a co za tym idzie, nie było odpowiedniego rynku instrumentów zabezpieczających, przez co w praktyce kredyt o stałej stopie nie wykracza generalnie poza pięcioletni horyzont stałej stopy. Będziemy chcieli to sukcesywnie wydłużać, jednak to wydłużanie musi wiązać się ze zmianami dotyczącymi dostępności instrumentów finansujących akcję kredytową – powiedział Jastrzębski w swoim wystąpieniu podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.
Przypomniał, że praktycznie do 2019 roku produkcja kredytów hipotecznych oraz cały portfel hipotek w Polsce były w zasadzie „monokulturą zmiennej stopy procentowej”. Pod tym względem Polska była wyjątkiem wśród krajów Unii Europejskiej.
– Skutkiem było to, że ryzyko zmiany stopy procentowej znalazło się całkowicie po stronie klientów. Ten model z wielu względów się utrwalił. Jedną z przyczyn, było to, że od końca lat 90. praktycznie do 2021 roku mieliśmy do czynienia z permanentnym obniżaniem się stóp procentowych. To spowodowało, że ryzyko związane ze stopą procentową po stronie klientów było w zasadzie nieodczuwalne. Z punktu widzenia banków był to model wygodny, bo to wyeliminowało konieczność zabezpieczania tego ryzyka w księgach banków. Natomiast my jako nadzór już w 2019 roku zidentyfikowaliśmy, że ryzyko stopy procentowej znajdujące się w całości po stronie klienta to zjawisko niepożądane – stwierdził przewodniczący Komisji.
Podkreślił, że „ta strategiczna decyzja” o skierowaniu się w stronę kredytów o stałej lub okresowo stałej stopie była poprzedzona wieloma dyskusjami w ramach Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.
– To była istotna zmiana, której zwieńczeniem było przyjęcie w 2019 roku Rekomendacji S, która zobowiązała banki do posiadania w ofercie kredytu hipotecznego o stałej lub okresowo stałej stopie – podsumował Jastrzębski.
Jak wynika z raportu AMRON-SARFiN, kredyty mieszkaniowe okresowo stałym oprocentowaniu stanowiły 63,51 proc. nowo udzielonych kredytów w II kw., co oznacza wzrost o 9,25 pkt proc. kw/kw. W okresie od kwietnia do czerwca 2023 r. banki udzieliły 24 072 kredytów na stałą stopę procentową (łącznie, tj. zarówno nowo zawartych, jak i aneksowanych umów o kredy). Liczba nowo podpisanych umów kredytowych o okresowo stałym oprocentowaniu wyniosła w tym okresie 19 560.
