Rynek IPO (ang. Initial Public Offering – pierwsza oferta publiczna) pozostaje w głębokiej zapaści. Czasy prosperity, kiedy na głównym parkiecie potrafiło zadebiutować ponad 80 spółek w ciągu roku, to już odległa przeszłość. Ostatnio tak dobrze było w 2007 r. W tym roku indeks szerokiego rynku jest na minusie, a do tego w czerwcu pojawiły się poważne czynniki ryzyka natury politycznej.
Nerwowa atmosfera na giełdzie nie służy debiutom nowych spółek. Od początku stycznia na głównym parkiecie pojawiło się jedynie 11 nowych emitentów, z czego 4 to przenosiny z NewConnect. W 2012 debiutów było 19. Nastawienia do rynku z pewnością nie poprawiła środowa słaba inauguracja notowań praw do akcji Global Cosmed, producenta kosmetyków i wyrobów chemii gospodarczej. Na otwarciu sesji kurs spadł o 19,78 proc. do 1,46 zł. W ciągu dnia notowania zdołały odrobić straty i ostatecznie na zamknięciu sesji jedną akcję wyceniono na 1,80 zł, czyli o 2 grosze mniej niż cena emisyjna.
>> Giełdowe debiuty śledzimy na bieżąco. >> Oferty pierwotne wraz z ich analizą finansową znajdziesz w jednym miejscu w serwisie.
Jednak niesmak pozostał i odnowił obawy o perspektywy dla rynku IPO na kolejne miesiące. Sytuacja robi się o tyle ciekawa, że w tym roku na parkiet ma trafić mega oferta spółki Energa. Niedawno minister skarbu Włodzimierz Karpiński podtrzymał plan giełdowego debiutu w tym roku, ale jednocześnie nie wykluczył opóźnień bądź zastosowania innej formuły prywatyzacji. Oferta publiczna Energi może objąć nie tylko istniejące akcje spółki (oferowane przez Skarb Państwa), ale także papiery z nowej emisji. Według wcześniejszych informacji, przy sprzedaży Energi MSP planuje zatrzymać pakiet nieco ponad 50 proc. akcji spółki. Wiceminister Skarbu Państwa w rozmowie z portalem StockWatch.pl potwierdził opcję debiutu w drugiej połowie 2013 roku.
– Chcemy wprowadzić Energę na giełdę jeszcze w tym roku. Rozważamy możliwość uatrakcyjnienia tej oferty akcji, która liczona będzie w miliardach złotych. Jak przy każdej tego typu dużej ofercie przeprowadzanej przez Skarb Państwa, mamy na dzieję, że pobudzi ona rynek pierwotny. – powiedział dla StockWatch.pl Paweł Tamborski, wiceminister Skarbu Państwa.
Wcześniej debiut Energi planowany był na drugi kwartał 2013 r., ale z powodu przeciągającego się wyboru doradców nic z tego nie wyszło. Sytuacji nie ułatwia przecena, z jaką borykają się spółki energetyczne. Tylko na przestrzeni ostatniego miesiąca WIG-Energetyka stracił 15 proc., a licząc od początku stycznia niemal 20 proc. Warto wspomnieć, że w zeszłym roku Skarb Państwa sprzedał akcje ZE PAK, których kurs obecnie jest niższy niż cena emisyjna.
Poniżej zestawienie kursów największych spółek energetycznych z ostatnich sześciu miesięcy. Stopy zwrotu całej czwórki są na sporych minusach.
>> Wszystkie spółki z sektora energetycznego znajdziesz w jednym miejscu. >> Sprawdź i porównaj najważniejsze wskaźniki giełdowych producentów energii elektrycznej w StockWatch.pl
Ostatnia wielomiliardowa oferta przeprowadzona pod egidą MSP odbyła się niemal równo 2 lata temu. Był to debiut JSW. Akcje kopalni sprzedawano po 136 zł za sztukę, a obecnie kosztują o połowę mniej. W tym roku nie wykluczony jest jeszcze debiut PKP Cargo, ale ta prywatyzacja leży w gestii resortu transportu.
Inicjatywa w sprawie Energi należy do rządu. Jednak teraz inwestorzy najbardziej czekają na rozstrzygnięcia w sprawie dalszego funkcjonowania OFE. Eksperci przestrzegają, że bez tego nie ma co marzyć o pozytywnym scenariuszu dla rynku pierwotnego na najbliższe miesiące.
– O przebudzeniu na rynku pierwotnym będzie można mówić, gdy rozstrzygnie się sprawa przyszłości OFE. W przypadku realizacji koncepcji rządowej wielu uczestników rynku szacuje nawet 20-30 proc. przecenę akcji na warszawskim parkiecie. To skutecznie hamuje popyt ze strony inwestorów, którzy mają świadomość, że w przyszłości na rynku może być jeszcze taniej. Kolejne miesiące upłyną pod znakiem niepewności, co nie będzie służyć poprawie sentymentu do rynku IPO. – mówi Waldemar Markiewicz, prezes DB Securities.
>> Na początku 2013 r. StockWatch.pl sprawdził, jak inwestorzy indywidualni wyszli na ofertach Skarbu Państwa, które w ostatnich latach zdominowały rynek pierwotny. >> Oferty prywatyzacyjne idą jak woda, ale rzadko dają dobrze zarobić.
Kolejną przeszkodą w powrocie do dawnej formy jest trudna sytuacja globalna. Na rynek pierwotny należy patrzeć przez pryzmat ogólnej koniunktury, a tutaj niestety widać, że inwestorzy indywidualni są mocno zmęczeni słabością i trendem panującym na giełdzie. W obecnej sytuacji ciężko oczekiwać, by nagle pojawił się wielki apetyt na akcje debiutantów.
– Giełda nie ruszyła na tyle mocno, aby wrócili oni masowo do gry, choć pewne ożywienie widać wśród funduszy inwestycyjnych. Drugim czynnikiem decydującym o słabości rynku IPO jest brak dużych ofert prywatyzacyjnych, które wcześniej były jego motorem napędowym. Kolejny ważny aspekt wiąże się z ograniczoną podażą. Ma to związek z tym, że nie wszystkie spółki mając świadomość niskich wycen decydują się na pozyskanie środków przez giełdę. Czynią to tylko takie, które muszą zdobyć kapitał. Ożywienie na ryku pierwotnym wymaga najpierw wzrostów na giełdzie, które powinny trwać minimum 6-7 miesięcy, aby inwestorzy indywidualni zaczęli wracać na parkiet i uwierzyli w hossę. Jednak nie mam pewności, czy wzrosty w najbliższych kwartałach okażą się na tyle silne, aby go mocniej pobudzić. – ocenia Jacek Stąpała, zastępca dyrektora BM Alior Banku.
