Gdy sąd postanawia o ogłoszeniu upadłości emitenta, obligatariusze mają dwa możliwe warianty działań. (Fot. www.sxc.hu)
Choć rynek Catalyst jest młody, to dorobił się już szeregu negatywnych bohaterów. W dwuletniej historii rynku klika spółek miało przejściowe problemy z regulowaniem swoich zobowiązań, a dwie złożyły wnioski o upadłość z możliwością zawarcia układu. Pierwszą był Budostal-5, który posiada cztery serie obligacji na Catalyst na łączną kwotę prawie 11 mln zł. Jest to prawie dwa razy więcej niż Anti i Fojud razem wzięte – mowa o spółkach, które również nie wykupiły w terminie swoich obligacji. Drugą upadłość na Catalyst odnotowano w lipcu, kiedy sąd postanowił o upadłości układowej spółki Fojud.
>> O sytuacji poszczególnych emitentów aktynie piszą inwestorzy na forum portalu StockWatch.pl >> Odwiedź wątek dedykowany obligacjom na rynku Catalyst.
Inwestorzy nie są jednak całkowicie bezbronni, ponieważ bankructwo to złożony proces, który przy użyciu odpowiednich narzędzi można z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć. Jednym z najskuteczniejszych jest wskaźnik Altmana, który na bieżąco mierzy kondycję finansową spółek i wskazuje potencjalnie zagrożone podmioty. Model oparty jest o dopasowany do polskiego rynku akcji wskaźnik Z”-score. Stosując metodę Altmana oceniającą stabilność finansową spółki można przewidzieć (z trafnością około 80 proc.) poważne problemy z płynnością lub wypłacalnością.
>> Jak odróżnić spółki słabe od silnych? Śledź rating nadawany przez StockWatch.pl, który jak dotąd sprawdził się w zdecydowanej większości wypadków, przewidując problemy finansowe nawet z kilkunastomiesięcznym wyprzedzeniem. >> Raport: upadło już blisko 30 giełdowych spółek, ponad 100 zagrożonych
W sytuacji, gdy spółka ogłasza upadłość można wyróżnić dwa możliwe warianty działań, które są uzależnione od tego, czy obligacje były zabezpieczone na majątku emitenta. W sytuacji gdy obligacje były zabezpieczone, pojedynczy inwestor nie musi przejmować się formalnościami, ponieważ proces odzyskiwania zainwestowanych pieniędzy rozpoczyna się automatycznie.
– Jeśli obligacje były zabezpieczone na majątku upadłego, pojedynczy inwestorzy nie są uprawnieni do dokonania samodzielnych zgłoszeń swoich roszczeń, a robi to za nich kurator ustanowiony dla reprezentowania praw obligatariuszy w postępowaniu (art. 484 p.u.n.). Kurator składa zbiorcze zgłoszenie wskazując osobno każdą z wierzytelności z obligacji wyszczególniając wysokość należnych odsetek. Proces odzyskiwania zainwestowanych środków jest więc inicjowany automatycznie, bez udziału inwestorów. – mówi Piotr Pociej, aplikant adwokacki, kancelaria prawna Chajec, Don-Siemion & Żyto sp.k.
Jeżeli posiadane przez nas obligacje nie posiadały zabezpieczenia, należy sprawdzić kiedy i jaki sąd ogłosił upadłość spółki oraz ustalić do kiedy musimy zgłosić naszą wierzytelność.
– W pierwszej kolejności należy ustalić kiedy zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu upadłości emitenta i przez który sąd. Sądem właściwym do ogłoszenia upadłości jest sąd miejsca siedziby emitenta. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest każdorazowo publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu lokalnym. W postanowieniu tym znajdziemy także informację, w jakim terminie musimy dokonać zgłoszenia wierzytelności z obligacji do masy upadłości. – radzi Dariusz Gradzi, adwokat, AKGK Adwokaci Kostański Gradzi Kuczara s.c., www.akgk.pl
>> Piszemy regularnie i kompleksowo na temat rynku publicznego obligacji. >> Wszystkie kluczowe informacje na temat papierów dłużnych znajdziesz w dedykowanym serwisie przygotowanym przez StockWatch.pl
Nie ma jednego obowiązującego wzoru zgłoszenia wierzytelności, ale powinno ono spełniać określone wymagania prawne. Należy również pamiętać o dołączeniu dokumentu uzasadniającego zgłoszenie.
– Jeśli obligacje nie były zabezpieczone, każdy obligatariusz bądź bank-reprezentant (ustawowy przedstawiciel obligatariuszy – art. 30 ustawy o obligacjach) powinien dokonać zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. Podobnie jak w przypadku wniosku o ogłoszenie upadłości nie ma jednego wzoru zgłoszenia, a ustawa przewiduje określone wymagania odnośnie do jego treści (art. 240 prawa upadłościowego i naprawczego). Należy pamiętać by do zgłoszenia dołączyć oryginał lub notarialnie poświadczony odpis dokumentu uzasadniającego zgłoszenie.Zgłoszenie jest wolne od opłat. – mówi Piotr Pociej, aplikant adwokacki, kancelaria prawna Chajec, Don-Siemion & Żyto sp.k.
>> Pierwszy artykuł pomagający inwestorom, których dotknęła niewypłacalność emitenta obligacji dostępny jest tutaj: >> Szkoła przetrwania – co robić gdy emitent nie wykupił obligacji?