
Fot. freepik.com
Artykuł sponsorowany
Co to są aktywa i pasywa?
Każda firma prowadząca pełną księgowość ma obowiązek sporządzania sprawozdania finansowego, którego kluczowym elementem jest bilans. Głównymi składnikami takiego bilansu są właśnie aktywa i pasywa – opisane w Ustawie o rachunkowości.
Aktywa to kontrolowane przez firmę (niekoniecznie będące jej własnością) zasoby majątkowe, które mają wiarygodnie określoną wartość, zostały uzyskane wskutek przeszłych zdarzeń i służą do odnoszenia korzyści ekonomicznych. Do aktywów firmy zaliczyć można m.in.:
- środki pieniężne zgromadzone na koncie bankowym lub w kasie,
- należności wpływające od klientów za sprzedane towary lub usługi,
- zapasy znajdujące się w magazynach lub towary aktualnie produkowane,
- wszelkie środki trwałe, również leasingowane, służące do prowadzenia działalności (budynki, maszyny, pojazdy, narzędzia itp.),
- wartości niematerialne i prawne, np. patenty, licencje czy znaki towarowe,
- pieniądze zainwestowane w założenie działalności gospodarczej.
Pasywa to wykaz źródeł pochodzenia/pozyskiwania majątku przedsiębiorstwa. Ich analiza dostarcza wiedzę o sposobach sfinansowania aktywów. Pasywa firmy obejmują:
- kapitał własny, czyli pieniądze zainwestowane w przedsiębiorstwo przez właścicieli;
- kapitał obcy, czyli wszelkiego typu zobowiązania krótko- i długoterminowe, np. kredyty, pożyczki, leasingi, obligacje, faktury do opłacenia, wynagrodzenia pracownicze, obciążenia podatkowe itd.
Różnica między aktywami a pasywami
Aby lepiej zrozumieć, co to są aktywa i pasywa, warto poznać dwie podstawowe różnice między nimi, czyli:
- źródło pochodzenia,
- sposób wykorzystania.
Aktywa pochodzą z działalności operacyjnej firmy lub z inwestycji zewnętrznych oraz służą do generowania przychodów, czyli po prostu do zarabiania. Pokazują, co posiadasz wskutek aktywności, a nie dzięki zaciągniętym zobowiązaniom.
Natomiast pasywa firmy pochodzą z finansowania działalności przez właścicieli lub podmioty trzecie. Pokazują, z jakich źródeł finansowania korzystasz, by pokryć koszty i straty.

Fot. firmove.pl
Przykładowy podział na aktywa i pasywa w firmie z portalu Firmove: https://firmove.pl/aktualnosci/biznes/prowadzenie-firmy/aktywa-i-pasywa.
Jakie znaczenie dla Twojego biznesu mają aktywa i pasywa?
Każdy składnik aktywów musi mieć określone źródło pochodzenia. Innymi słowy – każdy majątek firmy musiał skądś się wziąć. Na przykład samochód można kupić ze środków zgromadzonych na koncie firmowym lub korzystając z oferty leasingu. Suma aktywów powinna równać się sumie pasywów. To zasada równowagi bilansowej.
Analiza zestawienia aktywów i pasywów jest jednym z narzędzi służących do oceny kondycji finansowej firmy i jej szans na rozwój. Dostarcza informacje o tym, jak gospodarujesz zasobami i w jaki sposób je finansujesz. Z bilansu wyczytasz, czy firma w ostatnim czasie się rozwijała i inwestowała, czy raczej cięła wydatki. Wyciągniesz wnioski, czy efektywnie zarządzasz biznesem, czy przez kolejne zobowiązania stoisz na krawędzi bankructwa. Łatwiej Ci będzie zaplanować odpowiednie działania, np. przyjrzeć się obszarom generującym największe koszty, renegocjować warunki umów z wierzycielami, poszukać miejsc o niewykorzystanym potencjale itp.
Nawet jeśli nie znasz się na rachunkowości i korzystasz z obsługi księgowej lub zatrudniasz swoich specjalistów, warto angażować się w analizę aktywów i pasywów. W niektórych sytuacjach konieczna może się okazać kompleksowa ocena sytuacji finansowej firmy.