Dotarliśmy do najmniej fundamentalnej części zagadnienia, która jest jednak nie do pominięcia w analizie papierów wartościowych. Lekka, łatwa, mamy nadzieję, że przyjemna, a na pewno bardzo szeroko stosowana. Omówimy następujące jej aspekty:
- istota i założenia wyceny mnożnikowej
- sposób przeprowadzania wyceny
- dobór bazy fundamentalnej i wnioski z wyceny
- określenie mnożnika
- minusy wyceny mnożnikowej
- wycena rynku prywatnego i publicznego
Istota i zastosowanie wyceny mnożnikowej
Przystępując do tego rodzaju wyceny oddajemy się w ręce rynku i przyjmujemy, że wyceny notowanych spółek w postaci kursów ich akcji są miarodajne dla majątku i dochodów, jakie te spółki posiadają i generują.
A więc biorąc dowolną spółkę, wystarczająco podobną dla grupy spółek już notowanych, wystarczy odnieść jej kilka wybranych wartości fundamentalnych do aktualnych mnożników rynkowych, aby otrzymać prawdopodobną wartość rynkową, z jaką ta spółka powinna być notowana.
Już zrobienie dwóch-trzech tego rodzaju wycen i wyciągnięcie średniej uprawnia do szacowania wartości rynkowej akcji. Rynkowej, ale nie wewnętrznej. Jednak mimo że najmniej fundamentalna, metoda ta jest dość bliska rynkowi, bo bardzo powszechnie stosowana przez analityków, doradców i maklerów, choć w tej ostatniej grupie jej znaczenie w ostatnich latach maleje ze względu na coraz większą liczbę spółek we wczesnej fazie wzrostu.
Sposób przeprowadzania wyceny mnożnikowej
Zasada jest wspólna dla wszelkiego rodzaju wycen porównawczych, niekoniecznie spółek giełdowych i niekoniecznie też całych przedsiębiorstw. Czymże innym jest na przykład wycena własnego mieszkania na podstawie średnich cen transakcyjnych w naszej dzielnicy. Mnożymy metraż przez cenę i mamy dość uzasadniony szacunek wartości naszej nieruchomości.
Siła jest więc w prostocie, bo najczęściej jest to bardzo proste działanie:
Wycena porównawcza = Wartość bazy porównawczej x Mnożnik wyceny porównywalnych aktywów
Bazą jest w naszym wypadku metraż, a mnożnikiem jest cena z rynku. Tak powstają operaty szacunkowe, które mimo że miewają po kilkadziesiąt stron, można sprowadzić do jednego działania.
Mnożniki giełdowe
Przy wycenie spółek giełdowych najczęściej stosowane są trzy mnożniki:
1. C/Z = Cena/Zysk (P/E = Price to Earnings)
Jest to proporcja kapitalizacji spółki lub grupy kapitałowej do zysku netto wypracowanego przez poprzedzające 12 miesięcy.
Lub – co daje ten sam wynik – podzielenie aktualnego kursu przez roczny zysk na akcję (EPS = Earnings Per Share).
Aby wycenić naszą spółkę na podstawie mnożnika Cena/Zysk potrzebujemy:
- wartość zysku rocznego osiągniętego (TTM = Trailing Twelve Months) – wartość historyczna lub jeszcze lepiej prognozowanego (F = Forecasted) –wartość oczekiwana.
- wartość C/Z dla grupy porównywalnych spółek
Wtedy:
Wycena wg C/Z = Zysk roczny x Mnożnik rynkowy C/Z
2. C/WK = Cena/Wartość księgowa(P/BV = Priceto BookValue)
Jest to proporcja kapitalizacji spółki lub grupy kapitałowej do wartości majątku netto, czyli wartości księgowej. To samo oczywiście wyjdzie jeśli podzielimy kurs przez wartość księgową na akcję (BVPS = Book Value Per Share).
W odróżnieniu do wyceny przez C/Z, nie zajmujemy się tutaj prognozowaniem, tylko aktualną wartością bilansową. Aby wycenić naszą spółkę na podstawie mnożnika Cena/Wartość księgowa potrzebujemy analogicznie:
- aktualna wartość księgowa
- wartość C/WK dla grupy porównywalnych spółek
Wtedy:
Wycena wg C/WK = Wartość księgowa x Mnożnik rynkowy C/WK