Artykuł sponsorowany
Czym jest IKZE i IKE? Trzeci filar systemu emerytalnego
Pierwszym filarem polskiego systemu emerytalnego jest świadczenie z ZUS, a drugim – OFE, Otwarte Fundusze Emerytalne. Natomiast III jest dobrowolny i można, ale nie trzeba z niego korzystać. Obejmuje różne formy inwestowania i oszczędzania, m.in. IKZE i IKE. Można wpłacać na takie konta swoje środki i będą one pomnażane.
IKZE to skrótowiec od nazwy Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Innym kontem dla przyszłych emerytów jest IKE – Indywidualne Konto Emerytalne. IKZE jest elementem trzeciego filaru systemu emerytalnego, jaki został uruchomiony w 2012 roku. Polacy mogą dobrowolnie prywatnie oszczędzać długoterminowo z myślą o przyszłej emeryturze.
IKZE powstało później niż IKE i jest dla niego pewną konkurencją, choć działają inaczej.
Jak działa IKZE?
W ramach IKZE środki wpłacane przez uczestników są pomnażane przez instytucje, które zarządzają takimi kontami. Mogą to być:
- fundusze inwestycyjne (TFI),
- fundusze emerytalne,
- podmioty prowadzące działalność maklerską,
- banki,
- towarzystwa ubezpieczeniowe.
Takie podmioty posiadają różne portfele aktywów, w które inwestują powierzone im środki, starając się dywersyfikować ryzyko.
Jak założyć IKZE?
Przede wszystkim trzeba spełniać określone warunki, by stać się członkiem IKZE. Takie konto może założyć osoba, która ukończyła 16 lat, ale osoby nieletnie mogą założyć IKZE tylko w roku, w którym uzyskały dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę. Uczestnikami mogą zostać osoby mieszkające w Polsce, również obcokrajowcy, ale i rodacy żyjący poza granicami kraju. Mogą być to pracownicy lub przedsiębiorcy.
To osoba chcąca oszczędzać na rachunku IKZE może wybrać podmiot, który będzie jej to umożliwiał. Warto zwrócić przy tym uwagę na:
- konstrukcję oferty – w jakie aktywa inwestowane są środki z IKZE,
- pozycję zajmowaną przez dane IKZE w rankingu takich podmiotów,
- opinie klientów,
- wysokość opłat za zarządzanie, prowizje i prowadzenie rachunku.
Jaki jest limit wpłat na IKZE?
Na IKZE oszczędzający mogą wpłacać określoną kwotę rocznie. Do końca 2023 roku, jak wskazano na stronie https://www.uniqa.pl/emerytura/ikze/, obowiązują limity w wysokości:
- 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. W 2023 roku wynosi 8322 zł – taki jest podstawowy limit wpłat na IKZE obowiązujący wszystkich posiadaczy takich kont, którzy nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej.
- 1,8-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok – w 2023 roku to 12 483 zł – dla posiadaczy pozarolniczej działalności gospodarczej.
Dla porównania: w ramach IKE także obowiązuje limit wpłat dokonywanych przez uczestników. Według danych z https://www.uniqa.pl/emerytura/ike/ w 2023 roku wynosi on maksymalnie 20 805 zł. W 2022 roku limit ten był niższy, a składki odprowadzone przez osoby prowadzące IKZE czy IKE miesięcznie mogą mieć różną wysokość. Sumarycznie nie mogą one jednak przekroczyć wyznaczonych limitów.
Czy trzymanie oszczędności na IKZE się opłaca ? Podatek od wypłaty z IKZE
Podstawową zaletą w przypadku IKZE jest uzyskanie preferencji podatkowej, która polega na możliwości odliczenia wpłat od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w ramach deklaracji PIT. Z ulgi podatkowej korzystają osoby rozliczające się z fiskusem wg skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Dodatkową zachętą dla wahających się, czy warto inwestować w IKZE, będzie to, że zgromadzone na takim koncie środki nie są objęte podatkiem od zysków kapitałowych, nazywanych podatkiem Belki. Podatek będzie trzeba zapłacić, kiedy oszczędzający zdecyduje się wycofać środki z rachunku, ale w wysokości 10 proc. zryczałtowanego podatku dochodowego. Opodatkowany w ten sposób jest kapitał i wypracowane zyski. Jeśli ktoś zleci wypłatę środków z IKZE przed osiągnięciem wieku emerytalnego (65 lat) i przed uzyskaniem co najmniej 5-letniego okresu oszczędzania, będzie musiał zapłacić podatek PIT zgodnie z przyjętym sposobem opodatkowania.
