Tematem warsztatu będą aktualne wyzwania dla sektora bankowego, wynikające z nadchodzących regulacji prawnych oraz ich wpływ na poszczególne obszary ryzyka. Szczególny nacisk zostanie położony na omówienie wymogów pakietu regulacyjnego CRR3/CRD6, jego wpływu na stress testy oraz obszar ESG. Następnie prelegenci przeanalizują politykę informacyjną w zakresie adekwatności kapitałowej, temat ujawnień ostrożnościowych oraz zmiany w zakresie raportowania.
Więcej informacji o warsztacie i link do zapisów – Kongresy, Gale, Konferencje, Szkolenia Twarde i Miękkie – MMC Polska
Poniżej przedstawiamy skrót informacji, które w rozszerzonej formie zostaną omówione podczas wydarzenia przez naszych prelegentów.
Nowy pakiet bankowych regulacji
Od 1 stycznia 2025 roku wchodzą w życie zmiany w Rozporządzeniu nr 575/2013 oraz Dyrektywie 2013/36/UE, znane jako CRR 3 i CRD 6. Nowe przepisy mają na celu pełne wdrożenie do prawodawstwa Unii Europejskiej standardów międzynarodowych uzgodnionych przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego, w szczególności tzw. „reformy Bazylea III”. Reforma przepisów dotyczących wymogów ostrożnościowych obowiązujących banki wprowadza zmiany we wszystkich obszarach ryzyka. Nowe regulacje rozszerzają także wymogi raportowe oraz modyfikują zapisy dotyczące kalkulacji funduszy własnych i konsolidacji ostrożnościowej. Wprowadzenie CRR 3 będzie wymagało m.in. zmian w systemach IT wykorzystywanych do kalkulacji i raportowania wymogów kapitałowych.
Czy Pani zdaniem, polskie banki są już gotowe na nowe regulacje, które wejdą w życie z początkiem 2025 roku?
– Polskie banki zaczynają przygotowania do wdrożenia zmian regulacyjnych wynikających z CRR3/CRD6. Rozpoczynane są projekty analizy luki, projekty wdrożeniowe w większości instytucji planowane są na kolejne miesiące. – mówi Ewa Kaczyńska, Starszy Manager, Risk Advisory, Deloitte
Zmiany w rodzajach ryzyk
CRR 3 wprowadza istotne zmiany do sposobu kalkulacji wymogów kapitałowych we wszystkich obszarach ryzyka. Wprowadzony zostanie tzw. output floor (poziom wyjściowy), mający na celu ograniczenie nieuzasadnionej zmienności wymogów kapitałowych generowanych przez modele wewnętrzne oraz nadmiernej redukcji kapitału, którą instytucje korzystające z modeli wewnętrznych mogą uzyskać w stosunku do instytucji korzystających z metod standardowych. Wprowadzane są również zmiany w obszarze ryzyka operacyjnego, ryzyka CVA oraz ryzyka ESG. Dyrektywa CRD 6 przewiduje dodatkowe wymogi dotyczące ESG, w tym: wymóg uwzględnienia ryzyka ESG w kalkulacji kapitału wewnętrznego; wymóg uwzględnienia ryzyka ESG w strategiach, politykach, procedurach i systemach identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka; wymóg badania odporności banku na długoterminowe negatywne skutki czynników z zakresu ESG w różnych scenariuszach, w tym w scenariuszach skrajnych; wymóg uwzględnienia tematów związanych z ryzykiem ESG w przeglądach i ocenach przeprowadzanych przez organ nadzorczy.
Praktyczne wprowadzenie zmian i zmiany w zakresie raportowania
Wprowadzenie CRR 3 będzie wymagało zmian w systemach IT wykorzystywanych do kalkulacji i raportowania wymogów kapitałowych. Niezbędne będzie przeprowadzenie szeregu dodatkowych prac dostosowawczych. Będą to m.in. wyjaśnienie wpływu nowych regulacji na wartość wymogów kapitałowych i przyczyn zmian wszystkim jednostkom zainteresowanym w banku oraz opracowanie zmian w procesach biznesowych i systemach IT. W obszarze raportowania, rozszerzony zostanie zakres raportowania dla ryzyka operacyjnego, CVA oraz ESG. Dane, które podlegają ujawnieniom Filara III będą przekazywane EUNB i publikowane w centralnej bazie danych prowadzonej na szczeblu europejskim. Banki nadal będą mogły publikować raporty Filara III w celu wyjaśnienia ujawnianych danych, jednak nie będzie to już obowiązkowe.
Warzywniak ustawodawczy
„Warzywniak ustawodawczy” to projekt legislacyjny, który zakłada nowelizację aż 19 ustaw z obszaru rynku finansowego. Jego celem jest dostosowanie regulacji do sytuacji rynkowej, realizacja postulatów Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego oraz wzmacnianie ochrony inwestorów indywidualnych. Kontrowersje budzi jednak próba ograniczenia dostępu do obligacji dla klientów detalicznych – po wejściu w życie przepisów, inwestorzy indywidualni będą mogli nabywać obligacje, kiedy wartość nominalna będzie stanowić równowartość 40 tysięcy euro. Podobne przepisy dotyczą alternatywnych spółek inwestycyjnych, z progiem wejścia w inwestycje na poziomie 100 tysięcy euro. Zmiany w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi mogą prowadzić do sytuacji, w której na rynku zostaną tylko największe firmy oraz podmioty powiązane z bankami.
Czy Pana zdaniem, “warzywniak ustawodawczy” rzeczywiście stanowi zagrożenie dla mniejszych firm i tych niezwiązanych z sektorem bankowym?
– Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku („Projekt”), zwany również potocznie „warzywniakiem” zakłada nowelizację szerokiego zakresu aktów prawnych, poza zmianami w Prawie bankowym (szczególnie tymi dotyczącymi outsourcingu regulowanego), przewiduje liczne zmiany w pozostałych ustawach regulujących rynek finansowy.
Dla dostawców usług płatniczych Projekt w swoim pierwotnym założeniu miał niewiele zmieniać – postulowano wtedy przede wszystkim wzmocnienie uprawnień Komisji Nadzoru Finansowego w nakładaniu kar pieniężnych na członków organów dostawców usług płatniczych. Projekt w obecnym kształcie przewiduje znacznie więcej zmian dla podmiotów działających na tym rynku. Na szczególną uwagę zasługuje propozycja wprowadzenia w art. 117q ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych ust. 3 i 4, przewidujących, że małe instytucje płatnicze nie będą mogły kontynuować działalności z przekroczeniem limitu transakcji płatniczych średnio 1 500 000 EUR miesięcznie w okresie rozpatrywania wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej („KIP”). Projekt nie zakłada także przepisów intertemporalnych do tej zmiany, co oznacza, że małe instytucje płatnicze, wobec których toczą się postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia KIP będą musiały dostosować swoją działalność do ustawowego limitu. Proponowana zmiana będzie miała istotny negatywy wpływ na konkurencyjność małych instytucji płatniczych względem podmiotów posiadających zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze KIP. Z perspektywy nazwy Projektu, zmiana zamiast wspierać rozwój rynku finansowego, kreuje barierę dla tego rozwoju, co stoi w wyraźnej opozycji do ratio legis tej inicjatywy ustawodawczej.
Zdecydowanie pozytywnie należy ocenić projektowane zmiany w outsourcingu regulowanym, szczególnie w outsourcingu dokonywanym przez banki, ponieważ adresują one sygnalizowane przez sektor problemy związane, m.in. z nieograniczoną odpowiedzialnością insourcerów za szkody klientów banku oraz z ograniczeniami w stosowaniu podoutsourcingu. Rozwiązania przewidziane wobec outsourcingu bankowego oraz outsourcingu dokonywanego przez firmy inwestycyjne, które dopuszczają możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia lub gwarancji w miejsce postanowień umownych o pełnej odpowiedzialności insourcera, powinny zostać przeniesione także na pozostałe sektory rynku finansowego (m.in. na rynek usług płatniczych) tak, aby zapewnić rozwój całego rynku finansowego, a nie tylko wybranych jego obszarów – komentuje Marta Dzieciuch, Radca Prawny, DLK Legal Korus.
Gwarancja KUKE jako nierzeczywista ochrona kredytowa
Gwarancje i ubezpieczenia KUKE są zaliczane do instrumentów ochrony nierzeczywistej, które pozwalają bankom obniżać wymogi kapitałowe poprzez zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie rezerwy, dotyczącej danej akcji kredytowej dla ich klienta. Gwarancje płatnicze KUKE są najprostszym w obsłudze instrumentem, zabezpieczającym do 80% wartości finansowań obrotowych, faktoringu odwrotnego albo faktoringu z regresem. Gwarancje inwestycyjne KUKE zabezpieczają finansowania o charakterze inwestycyjnym z okresem spłaty nawet do 14 lat, mające na celu stworzenie, utrzymanie albo zwiększenie potencjału eksportowego kredytobiorcy. Ubezpieczenie finansowania ekspansji zagranicznej KUKE pozwala przedsiębiorcy pozyskać długoterminowe finansowanie o charakterze inwestycyjnym z okresem spłaty do 14 lat.
Podsumowanie
Podsumowując, sektor bankowy stoi przed szeregiem wyzwań wynikających z nadchodzących zmian regulacyjnych. Nowy pakiet bankowych regulacji, CRR 3 i CRD 6, wprowadza istotne zmiany we wszystkich obszarach ryzyka, dla których banki wyliczają wymogi kapitałowe, a także rozszerza wymogi raportowe. Szczególnie istotne są zmiany dotyczące ryzyka ESG, które teraz musi być uwzględnione w kalkulacji kapitału wewnętrznego oraz w strategiach, politykach, procedurach i systemach identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka. Praktyczne wprowadzenie tych zmian będzie wymagało modyfikacji w systemach IT oraz przeprowadzenia dodatkowych prac dostosowawczych.
