Roland Toth, prezes zarządu GGE (Fot. materiały spółki)
StockWatch.pl: Jak postrzegacie Państwo polską giełdę od strony możliwości pozyskania kapitału, atrakcyjności kosztów debiutu oraz późniejszego obrotu i uzyskania stabilnej wyceny? Co sprawiło, że GPW wygrała konkurencję z innymi parkietami i zadebiutujecie właśnie w Warszawie?
Roland Toth: Polska giełda jest liderem w naszym regionie i w porównaniu chociażby do słowackiego parkietu daje dużo większe możliwości pozyskania kapitału na rozwój. Także zainteresowanie inwestorów oraz obroty na tym rynku są największe w Europie Środkowo-Wschodniej. Ze względu na bliskość rynku, podobieństwo krajów oraz na fakt, że GGE skupia swoją działalność nie tylko na Słowacji, ale także w Serbii, Czechach, Ukrainie, Polsce i na Węgrzech, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jest najlepszym możliwym wyborem.
Jak wygląda struktura oferty i jej harmonogram? Inwestorów indywidualnych ciekawi, jaka część akcji została skierowana na rynek detaliczny.
Od 7 do 10 lutego odbędzie się proces budowania księgi popytu, po którym zostanie ustalona ostateczna cena emisyjna, jednak nie wyższa niż 38 zł za akcję. Zapisy dla inwestorów indywidualnych potrwają od 11 do 13 lutego. Będą oni mogli objąć ok. 15 proc. akcji z 5 mln sztuk, które GGE emituje. Liczymy na duże zainteresowanie ze strony drobnych inwestorów, ponieważ jesteśmy spółką o dużym potencjale wzrostu przychodów i planujemy wypłaty dywidend.
Jak Państwa zdaniem powinny być oceniane i wyceniane spółki energetyczne, co jest kluczowym parametrem biznesowym, na który powinien zwracać uwagę rynek i gdzie powstaje wartość w Państwa firmie?
Branża energetyczna w Polsce jest dość trudna do wyceny, bowiem nadal nie została wprowadzona większość dyrektyw unijnych, które Polska zobowiązana była wdrożyć. Zupełnie inaczej wygląda na tym tle rynek słowacki, gdzie te regulacje już obowiązują, dzięki czemu nasz biznes jest bardziej przewidywalny, a co za tym idzie łatwiej go wycenić. GGE korzysta z regulacji na rynku ciepła, które zapewniają stabilne marże i ochronę przed wzrostem cen gazu. Rozwiązania prawne zachęcają do inwestycji w bardziej wydajne energetycznie rozwiązania, ponieważ wyższa efektywność zwiększa zyski. Natomiast na rynku energii elektrycznej, dla nowych inwestycji w wysoko efektywne bloki kogeneracyjne obowiązują taryfy gwarantujące cenę oraz odbiór prądu przez 15 lat. W wypadku wzrostu cen gazu regulator dostosowuje cenę. Dzięki takim rozwiązaniom, spółka ma stabilne zyski, które pozwalają na wyższy poziom lewarowania przy finansowaniu nowych projektów. W efekcie uzyskuje wysoką stopę zwrotu z kapitału własnego, dochodzącą do 25 proc., a jednocześnie regulacje gwarantują nam stabilność biznesu.
Spółki zagraniczne na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie nie wykorzystują potencjału naszego rynku, który jest żywy, dynamiczny i uwielbia nowatorskie modele biznesowe – ale trzeba się z nim komunikować. Bolączką inwestorów są m.in. trudności z analizowaniem raportów w obcym języku czy słabo prowadzone relacje inwestorskie. Jakie są Państwa plany na komunikację z rynkiem i czy widzicie w tym wartość?
Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że komunikacja z rynkiem to jedna z kluczowych kwestii dla spółki giełdowej, dlatego dołożymy wszelkich starań, aby polscy inwestorzy nie mieli problemów ze zrozumieniem biznesu spółki. Jak już wspomniałem, jest to niezwykle ważne, bowiem polskie regulacje zasadniczo odbiegają od regulacji na pozostałych rynkach, na których działa GGE.
Niedawno z warszawskiej giełdy wycofano słoweńską spółkę Nova KBM poprzez anulowanie akcji, wcześniej podobna operacja spotkała inwestorów amerykańskiego CEDC. Mimo że są to pojedyncze przypadki, inwestorzy mogą mieć rezerwę do zagranicznych spółek. Dlatego najlepiej zapytać wprost i powiedzieć głośno, czy prawo słowackie GGE dopuszcza możliwość anulowania akcji?
Nie, prawo słowackie nie dopuszcza anulowania akcji. Zgodnie ze słowackim prawem, wycofanie akcji z rynku możliwe jest dopiero po otrzymaniu zgody 2/3 akcjonariuszy. Warunkiem koniecznym jest zapewnienie w zamian zapłaty finansowej lub innej formy rekompensaty, która została ustalona podczas przypisywania akcji.
Polityka klimatyczna Unii Europejskiej ma istotny wpływ na kształt rynku energetycznego w każdym państwie członkowskim, natomiast kraje przyjęły zróżnicowane modele wspierania „zielonej” energii. W Polsce mamy obecnie system kolorowych certyfikatów, ale trwają prace legislacyjne nad nowym modelem. Jak wygląda sprawa wspierania odnawialnych źródeł energii na Słowacji i w jaki sposób różnicuje się poszczególne rodzaje zielonej energii?
Ponad 50 proc. energii wytwarzanej na Słowacji pochodzi z elektrowni atomowych, dlatego pozostałe źródła energii powinny charakteryzować się dużą elastycznością. Władze Słowacji zdecydowały się na opracowanie strategii rozwoju sektora energetycznego, która gwarantowałaby stabilność dostaw, poprzez zachęcenie do inwestycji w elastyczne jednostki szczytowe i jednocześnie zapewniała implementację dyrektyw unijnych. Właśnie na tej podstawie powstały systemy wsparcia dla producentów energii elektrycznej i ciepła w wysoko efektywnej kogeneracji opartej na gazie oraz biomasie.
Na polskim rynku energetycznym ceny sprzedaży do odbiorcy końcowego podlegają taryfikacji. Podobnie opłaty dystrybucyjne są regulowane przez Prezesa URE. W jakim zakresie ustalane są ceny na rynku słowackim i jaki wpływ na cenę mają producenci energii i ciepła?
Każdego roku URSO (słowacki regulator rynku energii) ustala ceny maksymalne ciepła wytwarzanego z gazu na podstawie cen tego surowca, efektywności oraz typu jednostek. Cena odzwierciedla koszty zmienne (cenę gazu), koszty stałe (np. amortyzacji, koszt kapitału) oraz określony zysk (obecnie 3,9 EUR/MWh). Producent energii może poprawić swoją rentowność poprzez zwiększenie efektywności – GGE ma zespół inżynierów z dużym doświadczeniem w realizacji podobnych inwestycji. W wypadku nieprzewidywalnych zdarzeń ekonomicznych URSO może podnieść cenę maksymalną, co jest kolejną regulacją sprzyjającą producentom.
W wypadku energii elektrycznej obowiązuje system taryf gwarantowanych, którego celem jest zachęcanie do inwestycji w wysoko efektywne gazowe bloki kogeneracyjne. Producent otrzymuje 15-letnią gwarancję ceny oraz obioru energii na podstawie typu jednostki oraz odpowiednią dla roku jej uruchomienia. Różnica pomiędzy ceną gwarantowaną a rynkową jest pokrywana przez opłatę dystrybucyjną ponoszoną przez wszystkich użytkowników. System ten zawiera również zabezpieczenie przed nadmiarem nowych mocy i znaczącym wzrostem subsydiów. Jeśli w danym momencie zostanie uruchomionych zbyt dużo bloków, to regulator w kolejnym roku może obniżyć taryfy dla nowouruchomianych projektów (o nie więcej niż 20 proc.), co zapewnia stabilność systemu. Dzięki temu wysokość subsydiów dla wcześniejszych projektów nie będzie nadmiernym obciążeniem dla budżetu. System chroni też producentów prze ewentualnym wzrostem cen gazu (o więcej niż 8 proc. od ostatniej zmiany taryfy) – w takim przypadku URSO dostosowuje ceny na podstawie skali podwyżki. Dodatkowo istnieje możliwość przedłużenia okresu gwarancji taryf o kolejne 15 lat. Warunkiem jest jednak inwestycja w wysokości 50 proc. kosztów odtworzeniowych jednostki – ma to zapewnić modernizację elektrowni oraz zachętę do inwestycji w coraz bardziej ekologiczne i oszczędne technologie.
Słowacki system wspiera m.in. wysokowydajną kogenerację. Czy nie ma jednak obawy, że w przypadku kryzysu lub zmiany partii rządzącej, taki system okaże się zbyt drogi?
System taryf gwarantowanych został wprowadzony na Słowacji w 2004 roku i od tamtej pory żaden ze słowackich rządów nie kwestionował takiego wsparcia, ponieważ gwarantuje on bezpieczeństwo i stabilność dostaw. Przykład Czech, w których rząd zmienił obciążenia podatkowe dla OZE narażając się na groźbę wysokich odszkodowań, zniechęcił słowackich rządzących do podobnych pomysłów. Dodatkowo wsparcie wysokowydajnej kogeneracji nie jest bardzo kosztowne w porównaniu do wielkości całego rynku energii elektrycznej (około 1 proc. całkowitej produkcji energii elektrycznej) i wielkości całych subsydiów. W 2012 r. rząd Słowacji wydał na kogenerację tylko 30 mln euro przy 300 mln euro (około 12-15 proc. całej produkcji energii elektrycznej) przeznaczonych na cały program wsparcia (głównie OZE). To w połączeniu z ochroną przed nadmiernym wzrostem liczby inwestycji zapewnia trwałość tego systemu. Dla spółek energetycznych tego typu stabilne wsparcie pozwala określić wysokość przepływów pieniężnych w dłuższym okresie i tym samym zwiększyć udział finansowania bankowego w inwestycjach, co w przypadku GGE pozwala na realizację większej liczby projektów i ich wyższą rentowność.
Polskie spółki energetyczne notowane w Warszawie wyceniane są ze sporym dyskontem do wartości księgowej, nawet czeski CEZ po wielu latach notowania z premią zszedł z wartością P/BV poniżej 1 i inwestorzy uważają sektor za niedowartościowany. Jak Państwo chcecie przekonać inwestorów, że jest dobry moment do zainteresowania się branżą energetyczną?
Wydaje się, że obecna stosunkowo niska wycena do wartości księgowej polskich spółek energetycznych wiąże się przede wszystkim z niepewnością dotyczącą regulacji w branży i dostosowania ich do wymogów Unii Europejskiej oraz konieczności poniesienia dużych nakładów inwestycyjnych na modernizację obecnych mocy wytwórczych, które są przestarzałe. GGE ma albo nowe jednostki albo bloki niedawno zmodernizowane, które nie wymagają w najbliższych latach nakładów. Dodatkowo spółka działa pod regulacjami zgodnymi z unijnymi, co przekłada się na stabilne ceny energii i ciepła w długim okresie oraz ochronę w przypadku wzrostu cen surowców, czyli gazu. Stabilne i przewidywalne przepływy pieniężne pozwalają również na większy udział kredytów w finansowaniu projektów inwestycyjnych, a to zdecydowanie przyspiesza zwrot z kapitału własnego.
W wypadku spółek energetycznych ważnym argumentem skłaniającym do posiadania akcji oraz przewagą nad bardziej ryzykownymi biznesami jest wizja regularnej wypłaty dywidendy. Jaka jest Państwa polityka dywidendowa?
Jak już wspomniałem, GGE osiąga bardzo wysoką stopę zwrotu z kapitału, co pozwala na podzielenie się znaczącą częścią zysku z akcjonariuszami. Dodatkowo bloki GGE są zmodernizowane i nie wymagają wysokich nakładów inwestycyjnych, co także sprzyja wypłacie dywidendy. Zgodnie z zapowiedzią w prospekcie, zarząd GGE będzie wnioskował do walnego zgromadzenia o przeznaczenie 60-70 proc. zysku netto na dywidendę, przez kolejne pięć lat poczynając od zysku za 2014 rok.
Dziękujemy za rozmowę.
