dr Anna Kamińska, dyrektor pionu Quantum Systems w Creotech Instruments (Fot. spółka)
Konferencja QCI Days 2025 odbywa się w Atenach w dniach 28–30 kwietnia 2025 roku i jest poświęcona najnowszym trendom w dziedzinie bezpiecznej komunikacji kwantowej. Wydarzenie gromadzi przedstawicieli społeczności EuroQCI z sektora publicznego i prywatnego, przyszłych użytkowników systemów kwantowej dystrybucji klucza, ekspertów z programu Digital Europe (DEP) i projektów Quantum Flagship, specjalistów z przemysłu, instytutów badawczo-rozwojowych oraz decydentów w dziedzinie komunikacji kwantowej i cyberbezpieczeństwa.
– W erze komputerów kwantowych tradycyjne algorytmy szyfrowania przestają być już wystarczające. Naszym celem było stworzenie europejskiego, spełniającego najbardziej aktualne standardy bezpieczeństwa rozwiązania, które sprosta wymaganiom nawet najbardziej wymagających użytkowników, począwszy od organów administracji publicznej, a skończywszy na sektorze obronnym. Przejście z fazy R&D i możliwość zaoferowania na rynek gotowego rozwiązania to istotny kamień milowy w procesie rozwoju technologii QKD. Obecnie rozpoczynamy serię testów prototypu naszego systemu z potencjalnymi użytkownikami z europejskiej sieci EuroQCI, a na początku 2026 planujemy wprowadzenie finalnego produktu do regularnej sprzedaży. Opracowany system umożliwić ma bezpieczną dystrybucję kluczy za pomocą istniejącej już infrastruktury światłowodowej, co podniesie standardy bezpieczeństwa przesyłanych informacji – komentuje dr Anna Kamińska, Dyrektor Pionu Quantum Systems w Creotech Instruments S.A.
W 2023 roku firma została wybrana do realizacji projektu eCAUSIS („European, Certifiable, Affordable, User-oriented, Secure, Integration-able, Scalable quantum key distribution solutions”). Jest on realizowany na zlecenie Komisji Europejskiej, w ramach programów Horizon Europe oraz EuroQCI. Jego celem jest zaprojektowanie, rozwinięcie i zindustrializowanie kluczowych komponentów technologii kwantowej dystrybucji klucza (QKD), w szczególności modułów nadajnika i odbiornika oraz system zarządzania kluczami (KMS). Realizowane przez Creotech Instruments przedsięwzięcie ma za zadanie opracowanie łatwych do wdrożenia i wykorzystania, certyfikowalnych i skalowalnych systemów QKD, stworzenie silnych europejskich łańcuchów dostaw technologii DV-QKD oraz osiągnięcie efektywnej kosztowo i powtarzalnej seryjnie produkcji na poziomie przemysłowym. Partnerami całego przedsięwzięcia pod przewodnictwem ekspertów Creotech Instruments są Austriacki Instytut Technologiczny oraz Instytut Fraunhofera w Niemczech. Całkowity budżet realizowanego projektu wynosi 7 mln EUR, z czego ok 4,2 mln EUR przypada spółce.
Produkt, który chce oferować spółka, skierowany będzie do najbardziej wymagających użytkowników:
- Operatorów telekomunikacyjnej infrastruktury krytycznej – w celu wdrożenia zabezpieczeń przed atakami w erze komputerów kwantowych dla transmisji danych wymagających podwyższonego poziomu bezpieczeństwa
- Administracji publicznej – może posłużyć do ochrony komunikacji między instytucjami rządowymi oraz ochrony danych wrażliwych Polaków, np. dokumentacji medycznej.
- Sektora finansowego – rozwiązanie Spółki może zostać wykorzystane m.in. do ochrony przelewów bankowych oraz komunikacji międzybankowej.
- Sektora obronnego – technologia QKD może posłużyć do zabezpieczenia systemów komunikacji Polskiej Armii czy też NATO.
Autorski system QKD to niejedyny projekt z obszaru kwantowego realizowany przez Creotech Instruments. Spółka bierze również udział w budowie i integracji dwóch komputerów kwantowych – jeden dla Komisji Europejskiej, a drugi dla Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego afiliowanego przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN. Wspólnie z licznymi międzynarodowymi partnerami, m.in. University of Oxford, Creotech pracuje również nad standardem Sinara, który pozwala na zarządzanie procesorami kwantowymi oraz szeroko pojętą kontrolę kubitów w technologiach kwantowych.
Linie produktowe realizowane w ramach segmentu kwantowego dynamicznie się rozwijają i odnotowują rosnące zainteresowanie rynkowe. Prócz systemów dystrybucji kluczy kwantowych (QKD) oraz podsystemów komputerów kwantowych, spółka rozwija również systemy synchronizacji czasu White Rabbit oraz wysokoczułe i szybkie kamery wykorzystywane zarówno na potrzeby kontroli procesorów kwantowych, jak i w standardowej astronomii i monitorowaniu obiektów bliskich Ziemi.
Zarząd Creotech Instruments pracuje obecnie nad wydzieleniem segmentu kwantowego do nowego podmiotu. Planowany podział ma umożliwić szybszą komercjalizację rozwiązań kwantowych oraz otworzyć możliwości pozyskania zewnętrznego finansowania na dalszy rozwój technologii – m.in. poprzez dotacje przeznaczone dla MŚP. Intencją zarządu Creotech Instruments jest, aby proces wydzielenia został sfinalizowany na przełomie 2025 i 2026 roku.
Creotech Instruments jest największą polską firmą produkującą i dostarczającą na światowy rynek technologie kosmiczne oraz specjalistyczną elektronikę i aparaturę, m.in. na potrzeby komputerów kwantowych, kryptografii kwantowej czy laboratoriów fizyki kwantowej i wysokich energii. Spółka zadebiutowała na głównym rynku GPW w 2022 r., przenosząc się z rynku NewConnect; wchodzi w skład indeksu sWIG80.
