Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opublikował raport z prześwietlenia firm deweloperskich. Kontrola dotyczyła stosowania przepisów ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego z 2012 r. Urząd sprawdził 1.162 wzorce umów sprzedaży mieszkania lub domu na rynku pierwotnym, 565 prospektów informacyjnych oraz 1.239 faktycznie zawartych kontraktów. Kontrola objęła łącznie 93 firmy, wśród których znalazły się spółki z giełdowym rodowodem. Zastrzeżenia wzbudziły praktyki 89 podmiotów, wobec których UOKiK podjął działania. W sumie Urząd zakwestionował 470 niedozwolonych postanowień umownych.
Z raportu UOKiK wynika, że deweloperzy są na bakier z ustawowymi obowiązkami. W przebadanych prospektach informacyjnych aż 9 przedsiębiorców nie zamieściło wszystkich wymaganych informacji. Takie naruszenie daje prawo klientom do odstąpienia od umowy w ciągu 30 dni bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów. Urząd wszczął łącznie 85 postępowań w sprawie zbiorowych naruszeń interesów konsumentów. Z deklaracji Małgorzaty Krasnodębskiej-Tomkiel, prezes UOKiK wynika, że obecnie trwają prace nad kolejnymi kilkunastoma pozwami.
– Najczęściej brakowało harmonogramu prac (7 przypadków) oraz informacji o prawie do odstąpienia od umowy i wymaganych załącznikach (np. rzutu kondygnacji z zaznaczeniem lokalu). Pominięcie ważnych informacji przez dewelopera, zdaniem Urzędu, może znacząco wpływać na decyzję nabywcy. Tym bardziej, że w wielu przypadkach decyzja podejmowana jest wyłącznie w oparciu o prospekt, bez możliwości obejrzenia budowanego mieszkania lub domu. W związku z niekompletnymi prospektami UOKiK postawił 11 zarzutów. – czytamy w raporcie UOKiK.

Nowe przepisy obowiązują już blisko dwa lata, a deweloperzy wciąż je ignorują. (Fot. stockwatch.pl)
Urząd miał także sporo zastrzeżeń do wzorców umów stosowanych przez deweloperów. Zgodnie z nową ustawą, w umowie muszą pojawić się informacje dotyczące m.in. ceny, opisu zasad działania rachunku powierniczego, powierzchnia lokalu i sposób jej pomiaru, terminu rozpoczęcia i zakończenia prac budowlanych oraz przeniesienia praw na nabywcę. Brak któregokolwiek z nich uprawnia konsumenta do bezkosztowego odstąpienia od umowy. Wśród skontrolowanych deweloperów, 10 nie spełniło wymogów, co poskutkowało postawieniem 12 zarzutów.
>> Wszystkie spółki z sektora deweloperskiego znajdziesz w jednym miejscu. >> Sprawdź i porównaj najważniejsze wskaźniki giełdowych deweloperów w StockWatch.pl
– Ponadto jak wykazało badanie, aż 470 postanowień umownych zawierało niedozwolone postanowienia. Prezes UOKiK najczęściej kwestionowała wyłączanie lub ograniczanie odpowiedzialności deweloperów za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. 75 przedsiębiorców unikało odpowiedzialności m.in. za nieterminowe oddanie lokalu, zmianę jego powierzchni, wady w wykonaniu czy wprowadzenie zmian w projekcie. Ponadto deweloperzy uniemożliwiali odstąpienie od umowy w przypadku zmiany ceny, nakładali na konsumenta nieuzasadnione obowiązki, np. ubezpieczenia czy wykończenia lokalu i nie zamieszczali w umowach danych wymaganych przez ustawę. – czytamy w raporcie UOKiK.

(Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu UOKiK)
Najwięcej firm deweloperskich, którym UOKiK wytknął błędy pochodzi z województwa mazowieckiego. Lwia część prowadzi inwestycje w samej Warszawie, aż 19 podmiotów. Na drugim miejscu uplasowało się województwo pomorskie. Niechlubne podium zamykają lubelskie, małopolskie i dolnośląskie, gdzie Urząd wskazał po osiem firm. >> Zobacz także raport NBP na temat cen mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości w Polsce w III kwartale 2013 r.
Na liście UOKiK znalazło się w sumie 13 spółek deweloperskich związanych pośrednio lub bezpośrednio z warszawską giełdą. Jedna z nich to także emitent obligacji notowanych na rynku długu.
- mLocum (wcześniej BRE.locum SA Łódź), spółka deweloperska należąca do giełdowego mBanku
- Budimex Nieruchomości Sp. z o.o., spółka należy do grupy Budimex SA.
- J.W. Construction Holding SA Warszawa
- Inpro SA Gdańsk
- Instal Kraków SA
- Dębowe Tarasy sp. z o.o. III sp. k. w Warszawie – inwestorem III etapu osiedla jest IMMOFINANZ Group
- Wikana SA w Lublinie
- Interbud Lublin SA
- Trust SA w Poznaniu – spółka jest emitentem obligacji notowanych na rynku Catalyst
- Dziesiąta – Czerwona Torebka SA SKA z siedzibą w Poznaniu
- Ronson Development Partner 2 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – Panoramika sp.k. Warszawa
- Dom Development SA w Warszawie
- Fadesa Polnord Polska Sp. z o.o. Warszawa – giełdowy Polnord SA posiada 49 proc. kapitału
5 lutego w Centrum Konferencyjnym UOKiK odbędzie się specjalna debata z udziałem przedstawicieli rynku deweloperskiego. Oprócz podsumowania dwulecia obowiązywania nowej ustawy, w programie spotkania przewidziano dyskusję na temat ewentualnej nowelizacji ustawy.